Η Αργεντινή του Μιλέι έναντι της Αμερικής του Τραμπ (+video)
Μολονότι κάποιοι ανέμεναν ότι οι οικονομικές πολιτικές του Μιλέι θα επηρέαζαν τον Τραμπ, αποδεικνύεται ότι έσφαλλαν.
Ετικέτες: Javier Milei, Φιλελευθερισμός
Άρθρο του Μάρκος Φαλκόνε, δημοσιευμένο στις 16/6/2025 από το Foundation for Economic Education.
Ακούστε αυτό το άρθρο μέσω της εφαρμογής του Substack για κινητά.
Καθώς πλησιάζουμε στον έκτο μήνα της δεύτερης προεδρίας του Τραμπ, μπορούμε να τη συγκρίνουμε με μια άλλη νέα και συμμαχική κυβέρνηση: αυτή του Χαβιέρ Μιλέι στην Αργεντινή. Μάλιστα, και οι δύο πρόεδροι έχουν επαινέσει ο ένας τον άλλον και έχουν συναντηθεί αρκετές φορές. Μολονότι κάποιοι ανέμεναν ότι οι οικονομικές πολιτικές του Μιλέι θα επηρέαζαν τον Τραμπ, και κάποιοι άλλοι μάλιστα πίστευαν ότι ο Τραμπ θα ήταν ένας φιλελεύθερος πρόεδρος, αποδεικνύεται ότι έσφαλλαν.
Πριν από την εκλογή του Τραμπ και του Μιλέι, τόσο οι ΗΠΑ όσο και η Αργεντινή παρουσίαζαν εκτεταμένα ελλείμματα και οι δύο ηγέτες ορκίστηκαν να αντιμετωπίσουν το πρόβλημα. Από την μια μεριά, ο Μιλέι τήρησε την υπόσχεσή του σε μόλις ένα μήνα και ισοσκέλισε τον προϋπολογισμό της Αργεντινής για πρώτη φορά μετά από μια δεκαετία. Τώρα, 18 μήνες μετά την ανάληψη της προεδρίας του, η κυβέρνηση της Αργεντινής δαπανά λιγότερα από όσα λαμβάνει από τους φορολογούμενους.
Αντιθέτως, οι ΗΠΑ όχι μόνο εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν μια δημοσιονομική κρίση, αλλά η κυβέρνηση Τραμπ αρνείται να μειώσει τις δαπάνες. Μολονότι ο Τραμπ υποσχέθηκε να ισοσκελίσει τον προϋπολογισμό, ο «Μεγάλος, Όμορφος Προϋπολογισμός» του Προέδρου εκτιμάται ότι θα μειώσει τα διπλάσια έσοδα σε σύγκριση με τις δαπάνες που θα μειώσει, προσθέτοντας έτσι 2,4 τρισεκατομμύρια δολάρια στο εντυπωσιακό χρέος των 36,2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της Αμερικής. Η αντίσταση σε αυτό το νομοσχέδιο των Ρεπουμπλικανών φαίνεται μέχρι στιγμής μάταιη.
Ένας άλλος τομέας όπου μπορούν να συγκριθούν οι πολιτικές της Αργεντινής και της Αμερικής είναι η απορρύθμιση. Στην Αργεντινή, ο Μιλέι ίδρυσε ένα Υπουργείο Απορρύθμισης που νομοθετεί περίπου δύο απορρυθμίσεις την ημέρα, σύμφωνα με μελέτη του Ινστιτούτου Cato. Το Υπουργείο είναι τόσο σημαντικό για την κυβέρνηση του Μιλέι που το Ley Bases, το μόνο νομοσχέδιο που η κυβέρνηση προώθησε και κατάφερε να ψηφιστεί (σ.σ. η κυβέρνηση Μιλέι δεν έχει ακόμα την πλειοψηφία στο νομοθετικό σώμα), περιελάμβανε ειδικές εξουσίες που ανατέθηκαν από το Κογκρέσο, ώστε να μπορεί να θεσπιστεί η απορρύθμιση.
Στις ΗΠΑ, υπήρχε κάποια προσδοκία ότι ο Τραμπ θα ακολουθούσε τα βήματα του Μιλέι και θα εφάρμοζε σημαντικές απορρυθμίσεις. Αρχικά, η δημιουργία του Υπουργείου Αποδοτικότητας της Κυβέρνησης και ο διορισμός του Έλον Μασκ ως προέδρου του έδωσαν την ελπίδα ότι αυτό θα συνέβαινε. Ωστόσο το Υπουργείο Δημόσιας Αποδοτικότητας (DOGE) επικεντρώθηκε κυρίως στην εφαρμογή πενιχρών περικοπών στον προϋπολογισμό, οι περισσότερες από τις οποίες δεν έχουν καν κωδικοποιηθεί στο νομοσχέδιο του Τραμπ. Ο ίδιος ο Μασκ άντεξε μόλις λίγους μήνες ως πρόεδρος του DOGE και το μέλλον του υπουργείου είναι αβέβαιο μετά την αποχώρησή του.
Ένας ακόμη τομέας σύγκρισης μεταξύ ΗΠΑ και Αργεντινής, και ίσως ο πιο σημαντικός για τις παγκόσμιες επιπτώσεις τους, είναι η εμπορική πολιτική. Οι επιθετικές προστατευτικές πολιτικές του Προέδρου Τραμπ έχουν φέρει τον κόσμο πιο κοντά στην ύφεση. Οι εισαγωγές στις ΗΠΑ ήδη καταρρέουν, καθώς οι εταιρείες προσαρμόζονται στους νέους κανόνες. Πολλοί από τους δασμούς που ανακοίνωσε η κυβέρνηση Τραμπ έχουν ανασταλεί, αλλά υπάρχει αβεβαιότητα σχετικά με την εφαρμογή τους, και όμως, οι οικονομικές απώλειες για τους Αμερικανούς καταναλωτές είναι βέβαιες. Αν η οικονομική θεωρία και τα ιστορικά στοιχεία μας διδάσκουν κάτι, είναι ότι ολόκληρο το κόστος αυτών των μέτρων θα πέσει στους πολίτες, οι οποίοι θα πληρώνουν υψηλότερες τιμές για αγαθά και υπηρεσίες και θα έχουν λιγότερα από αυτά στη διάθεσή τους. Η ιστορία της Αργεντινής είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα των αρνητικών συνεπειών του προστατευτισμού.
Αντίθετα, η κυβέρνηση Μιλέι έχει αρχίσει σταδιακά να αίρει τους δασμούς και τα μη δασμολογικά εμπορικά εμπόδια στην Αργεντινή, με αποτέλεσμα την πτώση των τιμών των εισαγόμενων αγαθών. Το κύριο ζήτημα για την κυβέρνηση εξακολουθεί να είναι η Mercosur, το εμπορικό μπλοκ της Νότιας Αμερικής, η οποία επιβάλλει σχετικά υψηλούς δασμούς προς όφελος της Βραζιλίας και σε βάρος της Αργεντινής. Ωστόσο, ο Μιλέι έχει ζητήσει τη μείωση των δασμών της Mercosur και περισσότερες συμφωνίες ελεύθερου εμπορίου. Η Αργεντινή, μια από τις πιο περιορισμένες οικονομίες στον κόσμο, είναι πλέον έτοιμη να υπογράψει εμπορική συμφωνία με τις ΗΠΑ, δήλωσε ο Μιλέι.
Αν και ορισμένοι φιλελεύθεροι μπορεί να είναι απογοητευμένοι από τον Τραμπ υπό το φως των επιτευγμάτων του Μιλέι, η ρίζα αυτών των αποτελεσμάτων είναι ιδεολογική. Όλα αυτά θα μπορούσαν να είχαν προβλεφθεί: Ο Τραμπ δεν θα μπορούσε ποτέ να ηγηθεί μιας φιλελεύθερης κυβέρνησης, επειδή δεν είναι φιλελεύθερος. Όσο για τον Μιλέι, που αυτοπροσδιορίζεται ως αναρχοκαπιταλιστής, δεν υπάρχει σχεδόν καμία αμφιβολία ότι ο τελικός του στόχος είναι η αποσυναρμολόγηση του κράτους, παρά τον περιστασιακό πραγματισμό του.
Ο κοινός στόχος της αντίστασης στην αριστερά δεν αρκεί για να συνενώσει αντίθετες παραδόσεις της οικονομικής σκέψης, όπως ο μερκαντιλισμός του Τραμπ και η οικονομία της ελεύθερης αγοράς του Μιλέι, πόσο μάλλον τα αντίθετα πολιτικά τους οράματα. Δεν αρκεί να ιδρύσουμε έναν νέο φορέα ή να εμπιστευτούμε ότι ένας μόνο σύμβουλος μπορεί να καθορίσει μια φιλελεύθερη πορεία όσον αφορά τις σημαντικές πολιτικές. Ίσως το δίδαγμα να είναι ότι οι φιλελεύθερες πολιτικές είναι απίθανο να υλοποιηθούν, εκτός αν ένας φιλελεύθερος ηγείται της αλλαγής. Αυτό θα έπρεπε να ήταν προφανές από την αρχή, αλλά ποτέ δεν είναι αργά για να διδασκόμαστε.
Ο Μάρκος Φαλκόνε είναι κάτοχος μεταπτυχιακού τίτλου στις Κοινωνικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο του Σικάγο και πτυχίου στις Πολιτικές Επιστήμες από το Πανεπιστήμιο Torcuato di Tella.
Ο πατέρας των εμβολίων covid που κατάργησε τελείως κάθε όριο των τραπεζικών αποθεμάτων τελικά δεν είναι φιλελεύθερος. Ποιος θα το περίμενε;