O Rothbard, ο Milei κι η νέα δεξιά: Η νικηφόρα στρατηγική προς την ελευθερία (video)
Άρθρο του Fernando Chiocca, που δημοσιεύτηκε στις 21/10/2023 από το Mises Institute.
Αντί για τους συνηθισμένους κρατιστές υποψηφίους, οι Αργεντινοί ψηφοφόροι έχουν την ευκαιρία να εκλέξουν έναν αναρχο-φιλελεύθερο πολιτικό, που απαιτεί ριζικές αλλαγές με τον τρόπο που δίδαξε ο Rothbard
Από την εποχή που αναγνώρισα, πριν από σχεδόν είκοσι χρόνια, ότι κανένα άτομο ή οργανισμός δεν έχει το δικαίωμα της εκκίνησης βίας, είναι η πρώτη φορά που μπορώ τώρα να πω σε έναν μέσο άνθρωπο ποια είναι η πολιτική μου στάση, χωρίς εκείνος να είναι τελείως ανίδεος για τι πράγμα μιλάω. Σήμερα μπορώ να πω ότι είμαι αναρχοκαπιταλιστής χωρίς να προκαλώ μεγάλη έκπληξη, καθώς ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού έχει πλέον κάποια ιδέα για το τι σημαίνει αυτός ο όρος.
Αυτό οφείλεται στη συναρπαστική εκλογική επιτυχία του Javier Milei, ενός αναρχοκαπιταλιστή που έχει πιθανότητες να γίνει ο επόμενος πρόεδρος της Αργεντινής στις προσεχείς προεδρικές εκλογές.
Ο Milei έχει πέντε σκυλιά μαστίφ που αποκαλεί «τετράποδα παιδιά» και ονόμασε ένα από αυτά Μάρεϊ, προς τιμήν του οικονομολόγου Murray Rothbard, του μεγάλου εμπνευστή του. Ο Rothbard, κοσμήτορας της αυστριακής οικονομικής σχολής, είναι επίσης ο πατέρας του σύγχρονου ελευθερισμού, τον οποίο ονόμασε αναρχοκαπιταλισμό. Εμείς οι αναρχοκαπιταλιστές γνωρίζουμε ότι κάθε μορφή κράτους είναι εγκληματική, και ότι όλες οι υπηρεσίες που παρέχει μπορούν και πρέπει να παρέχονται από την ελεύθερη αγορά. Ο Rothbard πρόσφερε τα ηθικά και οικονομικά επιχειρήματα υπέρ του αναρχοκαπιταλισμού, διαψεύδοντας όλους τους μύθους που χρησιμοποιούνται για τη νομιμοποίηση της ύπαρξης του κράτους.
Εντούτοις, εκτός απ’ το ότι μας πρόσφερε το πλαίσιο του αναρχοκαπιταλισμού, ο Rothbard καθόρισε επίσης μια στρατηγική που περιγράφει το πώς μόνο κάποιος σαν τον Milei θα μπορούσε να σπάσει τα εμπόδια του κυρίαρχου (σοσιαλδημοκρατικού) πολιτικού λόγου που μας επέβαλε η μαρξιστική Αριστερά και να αναδυθεί ξανά μια ελευθεριακή, δεξιά πολιτική δύναμη. Ο Rothbard αναφέρεται στην παλιά αμερικανική Δεξιά, η οποία στο πρώτο μισό του εικοστού αιώνα ήταν αντίθετη στα σοσιαλιστικά προγράμματα που εφαρμόζονταν στην Αμερική και στους πολέμους της στο εξωτερικό και ήταν «υπέρ της αποκατάστασης της ελευθερίας της παλαιάς δημοκρατίας, υπέρ ενός κράτους αυστηρά περιορισμένου στην υπεράσπιση των δικαιωμάτων της ιδιωτικής ιδιοκτησίας». Δεν ήταν μια επαναστατική Δεξιά. Στην πραγματικότητα, η επανάσταση είχε ήδη συμβεί με το New Deal, και η επανάσταση εκείνη ήταν σοσιαλιστική. Με τον ίδιο τρόπο, ο περονισμός ήταν μια σοσιαλιστική επανάσταση που σε ογδόντα χρόνια μετέτρεψε την Αργεντινή -που ήταν μια ελεύθερη χώρα και μια από τις πλουσιότερες στον κόσμο- σε μια φτωχή χώρα. Αυτό σημαίνει ότι μια συντηρητική τακτική λειτουργεί υπέρ της διατήρησης του σοσιαλισμού, ενώ ο σοσιαλισμός συνεχίζει να προχωρά όταν οι σοσιαλιστές είναι στην εξουσία. Ως εκ τούτου, όπως είπε ο ελευθεριστής μυθιστοριογράφος Garet Garrett, «Η επανάσταση συντελέστηκε, και επομένως δεν χρειαζόμαστε τίποτα λιγότερο από μια αντεπανάσταση για να πάρουμε τη χώρα πίσω. Ιδού, λοιπόν, όχι μια «συντηρητική», αλλά μια ριζοσπαστική Δεξιά». Ο Agustín Laje, συγγραφέας, πολιτικός επιστήμονας και σύμμαχος του Milei που έχει προσπαθήσει να κατανοήσει και να εξηγήσει τη νέα παγκόσμια Δεξιά, συμφωνεί :
Αυτή η Νέα Δεξιά έχει επαναστατικό ήθος, σε αντίθεση με μια αριστερά που αρχίζει να ασπάζεται ένα συντηρητικό ήθος. Ξέρω ότι αυτό μπορεί να ακούγεται περίεργο, αλλά με ποια έννοια το λέω; Αν πάρουμε ως «συντηρητικό» κάτι που θέλει να διατηρήσει το status quo, η αριστερά είναι αυτή που θέλει σήμερα να διατηρήσει το status quo στην Αργεντινή, ενώ η δεξιά προσπαθεί να ανατρέψει αυτό το status quo.
Το κρίσιμο θέμα της στρατηγικής
Ο Rothbard σημειώνει ότι ενώ οι μαρξιστές κατέστησαν σαφές ότι η στρατηγική τους θα επικεντρωνόταν στο προλεταριάτο, ως την ομάδα που θα επιφέρει την κοινωνική αλλαγή, η Δεξιά έπρεπε να αποφασίσει «ποιοι είναι οι μεγάλοι κακοί, οι ταλαίπωρες μάζες ή η ελίτ της εξουσίας;». Κατέληξε στο συμπέρασμα ότι η μάχη πρέπει να δοθεί ενάντια στην άρχουσα ελίτ, γιατί οι μάζες, όσο αναξιόπιστες κι αν είναι, είναι πολύ απασχολημένες προσπαθώντας να μεγαλώσουν τις οικογένειές τους και να ζήσουν τη ζωή τους, και δεν έχουν πολύ χρόνο να αφιερώσουν στην πολιτική. Εν τω μεταξύ «οι γραφειοκράτες, οι πολιτικοί και οι ομάδες ειδικών συμφερόντων που εξαρτώνται από την πολιτική εξουσία […] βγάζουν χρήματα από την πολιτική, και έτσι ενδιαφέρονται έντονα, ασκούν λόμπι και είναι ενεργοί 24 ώρες την ημέρα». Ο Rothbard προσθέτει μια διάκριση που επισήμανε ο John C. Calhoun, ο οποίος παρατήρησε ότι η κοινωνία χωρίζεται σε δύο τάξεις: εκείνους που πληρώνουν φόρους και εκείνους που εισπάττουν φόρους. Ο Milei εστίασε την ρητορική του σε αυτή την πραγματική ταξική πάλη, υποκινώντας τις μάζες ενάντια στους εκμεταλλευτές τους στην εξουσιαστική ελίτ, την οποία σωστά αποκαλεί πολιτική κάστα.
Με αυτά τα δεδομένα, ο Rothbard θέτει το εξής ερώτημα: «Αν η άρχουσα ελίτ φορολογεί, λεηλατεί και εκμεταλλεύεται τον πληθυσμό, γιατί ο πληθυσμός το ανέχεται έστω και για μια στιγμή; Γιατί τους παίρνει τόσο πολύ χρόνο να αποσύρουν τη συγκατάθεσή τους;» Οι μάζες διατηρούνται σε αυτή τη ληθαργική κατάσταση της εκούσιας υποταγής, καθώς η πολιτική κάστα επιλέγει «τους διανοούμενους και τις ελίτ των μέσων ενημέρωσης, που είναι σε θέση να μπερδέψουν τις μάζες ώστε να συναινέσουν στην κυριαρχία τους». Για να λύσει αυτό το δίλημμα, ο Rothbard εντοπίζει δύο λάθος στρατηγικές και προτείνει τη σωστή.
Το πρώτο λάθος είναι η λεγόμενη στρατηγική του Hayek, η οποία συνίσταται στον προσηλυτισμό των βασικών φιλοσόφων στις σωστές ιδέες, που στη συνέχεια θα προσηλυτίσουν ακαδημαϊκούς, δημοσιογράφους και πολιτικούς, μέχρι να προσηλυτιστούν οι μάζες ώστε να υποστηρίξουν την ελευθερία. Εκτός από το ότι χρειάζεται πολύς χρόνος, το κρίσιμο ελάττωμα αυτής της στρατηγικής είναι ότι τα μέσα ενημέρωσης και οι ακαδημαϊκοί δεν βάζουν την αλήθεια πάνω από τα προσωπικά τους συμφέροντα. Επομένως, αυτή η στρατηγική είναι καταδικασμένη.
Η δεύτερη ακατάλληλη στρατηγική είναι η λεγόμενη Φαβιανή στρατηγική , που χρησιμοποιείται με επιτυχία από τους σοσιαλιστές της Fabian Society. Συνίσταται στη δημιουργία δεξαμενών σκέψης (think-tanks) που θα προσπαθήσουν να επηρεάσουν τα κέντρα εξουσίας. Το μοιραίο λάθος είναι ότι αυτό που λειτουργεί στο να αυξήσει το κράτος δεν λειτουργεί στο να το μειώσει . Προφανώς, οι κυρίαρχες ελίτ θα καλωσορίσουν τις σοσιαλιστικές ιδέες που θα αυξήσουν την εξουσία τους και θα απορρίψουν τις φιλελεύθερες ιδέες που θα τη μειώσουν. Τούτου λεχθέντος, ο Rothbard εξηγεί ποια είναι η στρατηγική της νίκης :
Και έτσι, η κατάλληλη στρατηγική για τη δεξιά πτέρυγα πρέπει να είναι αυτό που μπορούμε να ονομάσουμε «δεξιό λαϊκισμό»: συναρπαστικός, δυναμικός, σκληρός και συγκρουσιακός, που ξεσηκώνει και εμπνέει όχι μόνο τις εκμεταλλευόμενες μάζες, αλλά και την συχνά εμβρόντητη πτέρυγα των δεξιών διανοουμένων. Και σε αυτήν την εποχή, όπου οι διανοούμενοι και οι ελίτ των μέσων ενημέρωσης είναι όλοι αριστεροί ή συντηρητικοί του κατεστημένου, όλοι κατά μια βαθιά έννοια σοσιαλδημοκράτες, όλοι οικτρά εχθρικοί προς μια γνήσια Δεξιά, χρειαζόμαστε έναν δυναμικό, χαρισματικό ηγέτη που θα έχει την ικανότητα να βραχυκυκλώσει τις ελίτ των μέσων ενημέρωσης και για να προσεγγίσει και να ξεσηκώσει τις μάζες άμεσα. Χρειαζόμαστε μια ηγεσία που να μπορεί να έχει απήχηση στις μάζες και να ξεπεράσει την παραλυτική και παραμορφωτική ερμηνευτική ομίχλη που εξαπλώνεται από τις ελίτ των μέσων ενημέρωσης.
Η περίπτωση του Milei
Αυτό έκανε ο Milei. Ένα χαρακτηριστικό γνώρισμα των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης της Αργεντινής είναι οι τηλεοπτικές και ραδιοφωνικές εκπομπές με πολύωρες και έντονες συζητήσεις. Υπήρχε ένα κενό στο σύστημα και ο Milei άρχισε να προσκαλείται σε αυτές τις εκπομπές. Όντας μελετητής της αυστριακής οικονομικής σχολής και ολόψυχα ελευθεριστής (σ.σ. φιλελεύθερος με την αυθεντική έννοια του όρου), ο Milei σχολίαζε με ευπρέπεια όλα τα θέματα και υπερασπιζόταν με πάθος την ελευθερία. Σε αντίθεση με τους οπαδούς της στρατηγικής του Hayek, που αντιμετωπίζουν με σεβασμό και ευγένεια τις ολέθριες και εγκληματικές αριστερές ιδέες και τους υποστηρικτές τους -που προκαλούν τόσο μεγάλη ζημιά και φτώχεια στον λαό- ο Milei κατάλαβε ότι βρισκόμαστε σε πόλεμο και ήταν γινόταν έξαλλος, βρίζοντας και φωνάζοντας, αντανακλώντας όλη τη δυσαρέσκεια των μαζών τις οποίες είχε μελετήσει. (Υποτιτλισμένα στα αγγλικά βίντεο με τις εμφανίσεις του Milei στην τηλεόραση της Αργεντινής μπορείτε να βρείτε εδώ.)
Συνδυάζοντας τη θέρμη και τη γνώση με μια εντυπωσιακή μιντιακή προσωπικότητα, σύντομα ο Milei έγινε ο οικονομολόγος με τον περισσότερο τηλεοπτικό χρόνο και εθνική διασημότητα. Εκτός από το ότι ευθυγραμμίζεται με τον δεξιό λόγο για την καταπολέμηση του εγκλήματος και την υπεράσπιση των παραδοσιακών αξιών, ο ελευθεριακός του λόγος - λέγοντας πράγματα όπως «ο φόρος είναι κλοπή», «οι πολιτικοί είναι παράσιτα και δεν τους χρειαζόμαστε για τίποτα», «η Κεντρική Τράπεζα είναι ένας από τους μεγαλύτερους ληστές στην ιστορία της ανθρωπότητας», «οι προνοιακές σας παροχές εισπράττονται χάρη σ’ ένα όπλο στραμμένο στο κεφάλι των άλλων» —κατάφερε να φτάσει απευθείας στις μάζες, που αφυπνίστηκαν ανακαλύπτοντας την αλήθεια για τον εκβιασμό που υφίστανται από τους πολιτικούς κερδοσκόπους.
Κατά τη διάρκεια των ιδεολογικών επαναστάσεων του Ron Paul, το 2008 και το 2012, ο Αμερικανός πολιτικός μπόρεσε να κερδίσει κάποια προσοχή από τα κυρίαρχα μέσα ενημέρωσης μέσω της συμμετοχής του στα προεδρικά debate του Ρεπουμπλικανικού κόμματος. Κατάφερε να ανοίξει τα μάτια πλήθους Αμερικανών για τις φιλελεύθερες αλήθειες. Ωστόσο, ο Dr. Paul δεν κατάφερε να αποκτήσει το στάτους της εθνικής διασημότητας, και οι πύλες των κυρίαρχων μέσων ενημέρωσης και του δικομματικού πολιτικού συστήματος σύντομα έκλεισαν γι' αυτόν, σε αντίθεση με αυτό που συνέβη με τον Milei.
Ο Milei ξεκίνησε την πολιτική του σταδιοδρομία εκλεγόμενος ως βουλευτής το 2021 και κατάφερε να κάνει βιώσιμη την προεδρική του υποψηφιότητα το 2023, κερδίζοντας τις προκριματικές εκλογές του Αυγούστου. Στα προεκλογικά debate, η Αργεντινή βλέπει έναν ελευθεριστή να καταρρίπτει σοσιαλιστικούς μύθους, δίνοντας απαντήσεις που θα έδινε ένας Walter Block (σ.σ. κορυφαίος αναρχοκαπιταλιστής οικονομολόγος, μαθητής του M. Rothbard).
Για παράδειγμα, στο debate της 1ης Οκτωβρίου, όταν ρωτήθηκε εάν οι μισθολογικές διαφορές μεταξύ ανδρών και γυναικών ήταν αποτέλεσμα των πατριαρχικών διακρίσεων, ο Milei απάντησε ότι η μισθολογική ανισότητα εξαφανίζεται εάν ληφθεί υπόψη το είδος του επαγγέλματος και ότι εάν αυτή η διαφορά υπήρχε πραγματικά, οι «εκμεταλλευτές» καπιταλιστές που αναζητούν κέρδη με κάθε κόστος θα προσλάμβαναν μόνο γυναίκες, όμως αυτό δεν συμβαίνει. Η Ροθμπαρντιανή στρατηγική του φιλελεύθερου λαϊκισμού λειτούργησε, όπως είχε προβλέψει ο Rothbard, και η Αργεντινή είναι κοντά στο να αποκτήσει τον πρώτο αναρχοκαπιταλιστή αρχηγό κράτους στον κόσμο.
[ Για περισσότερα σχετικά άρθρα, επιλέξτε την ετικέτα ‘‘Αναρχοκαπιταλισμός’’ στο πάνω μέρος της αρχικής σελίδας του X-press ]
Ο Fernando Fiori Chiocca είναι ένας «αντιδιανοούμενος διανοούμενος». Από το Σάο Πάολο της Βραζιλίας, είναι ο ιδρυτής και αρχισυντάκτης του Ινστιτούτου Rothbard .