Για να καταλάβετε τον αναρχοκαπιταλιστή Javier Milei, αγνοήστε την σύγκριση με τον Trump
Άρθρο του Federico N. Fernández. που δημοσιεύτηκε στις 7/9/2023 από το Foundation for Economic Education. Χρόνος ανάγνωσης 4'.
Η εξίσωση του Milei με τον Trump υπεραπλουστεύει την ξεχωριστή προοπτική του Αργεντινού. Για να κατανοήσει κανείς πραγματικά τις προθέσεις του, πρέπει να στραφεί στη μεταρρυθμιστική κληρονομιά της Κεντρικής Ευρώπης και της Βαλτικής.
Μετά τις προκριματικές εκλογές, ένα αφήγημα που επικράτησε απεικόνισε τον υποψήφιο για την προεδρία της Αργεντινής, Javier Milei (Χαβιέρ Μιλέι), παρομοιάζοντάς τον με τον πρώην Αμερικανό πρόεδρο Ντόναλντ Τραμπ. Ωστόσο, αν το κάνει κάποιος αυτό, σημαίνει ότι παρερμηνεύει το όραμα και τις αρχές του Milei. Οι επιφανειακές ομοιότητες μεταξύ του Milei και του Trump μπορεί να μοιάζουν πρόδηλες στον απλό παρατηρητή. Αλλά αν ψάξετε πιο βαθιά, η διάκριση είναι ξεκάθαρη.
Ο Javier Milei δεν είναι μια απλή λαϊκίστικη προσωπικότητα που αναζητά την προσοχή με πολωτικές ομιλίες. Στην ουσία είναι ένας ριζοσπάστης μεταρρυθμιστής, που θέλει να κόψει τους δεσμούς με τον κύκλο της παρακμής που μαστίζει την Αργεντινή, από τότε που ο Περονισμός ανήλθε στην εξουσία το 1946. Ο Milei δεν έχει καμία ψευδαίσθηση ότι το υπάρχον σύστημα θα μπορούσε, ή θα έπρεπε, να διασωθεί. Οι φιλοδοξίες του δεν έγκεινται στον συμβιβασμό με τις λαϊκιστικές στρατηγικές που έχουν αποτύχει ιστορικά την Αργεντινή.
Ένα Έθνος σε Κρίση
Για να κατανοήσετε την τεράστια κλίμακα της παρακμής της Αργεντινής, αναλογιστείτε την μοίρα του νομίσματός της. Κάποτε στο ίδιο επίπεδο με το δολάριο ΗΠΑ, το πέσο Αργεντινής τώρα μαραζώνει, με την συναλλαγματική ισοτιμία να κυμαίνεται γύρω στα 800 πέσος προς ένα δολάριο.
Όπως και αυτό το υποτιμημένο νόμισμα, τα εθνικά συστήματα υγειονομικής περίθαλψης και δημόσιας εκπαίδευσης της Αργεντινής έχουν καταλήξει απλές σκιές του επιδιωκόμενου σκοπού τους. Η δεινή κατάσταση των δημόσιων νοσοκομείων αποκαλύπτει ένα σύστημα θλιβερά ανεπαρκώς εξοπλισμένο, χωρίς ακόμη και βασικές προμήθειες, όπως γάζες και αντιβιοτικά. Το 2021 σημειώθηκε μια εντυπωσιακή μαζική αποχώρηση από τα δημόσια σχολεία, με σχεδόν 700.000 μαθητές να εγκαταλείπουν το σχολείο. Είτε λόγω της παραλυτικής έλλειψης πόρων, είτε λόγω της ζοφερής πραγματικότητας της παιδικής εργασίας, το αποτέλεσμα είναι σταθερό και αποκαρδιωτικό: μόνο το περίπου 10% των μαθητών καταφέρνουν να αποφοιτήσουν στην ώρα τους από το λύκειο.
Σε απάντηση σε αυτό το ζοφερό τοπίο, ο Milei υποστηρίζει έναν ολοκληρωτικό μετασχηματισμό. Οραματίζεται μια οικονομία της Αργεντινής αγκυροβολημένη στις αρχές των ελεύθερων αγορών, της ιδιωτικής ιδιοκτησίας, των δυτικών αξιών και του κλασικού φιλελεύθερου Συντάγματος του έθνους, το οποίο αντλεί έμπνευση από τον Juan Bautista Alberdi. Αντί να διακινεί αβάσιμες θεωρίες συνωμοσίας ή να υψώνει το δάχτυλο σε περιθωριοποιημένες ομάδες, ο Milei δίνει φωνή σε ένα συναίσθημα που αυξάνεται, ιδιαίτερα μεταξύ της νεολαίας της χώρας: η κρατικιστική, έντονα φορολογούμενη και ρυθμιζόμενη οικονομία της Αργεντινής έχει καταρρεύσει και είναι δεν σώζεται.
Η πιο ακριβής σύγκριση
Θα πρέπει κανείς να κοιτάξει προς την Κεντρική Ευρώπη και τη Βαλτική για να κάνει διεθνείς παραλληλισμούς, ειδικά μετά την κατάρρευση της Σοβιετικής Ένωσης. Σε αυτές τις περιοχές, οι μεταρρυθμιστές δεν είχαν ως στόχο απλώς να τροποποιήσουν το προηγούμενο σύστημα. Ήθελαν να το αντικαταστήσουν, δίνοντας προτεραιότητα στην οικονομία της ελεύθερης αγοράς και στα ατομικά δικαιώματα.
Δύο εμβληματικές φιγούρες που έρχονται στο μυαλό είναι ο Leszek Balcerowicz και ο Mart Laar.
Οι μετασχηματιστικές προσπάθειες του καθηγητή Balcerowicz οδήγησαν την Πολωνία μακριά από τα νύχια του κρατικού σοσιαλισμού, στον ακμάζοντα κόσμο του καπιταλισμού της ελεύθερης αγοράς. Οι στρατηγικές μεταρρυθμίσεις του «Σχεδίου Balcerowicz» εγκαινίασαν μια εποχή άνθησης των επιχειρήσεων και μιας ακμάζουσας οικονομίας .
Έπειτα, υπάρχει ο Mart Laar, ο ηγέτης που ανέλαβε το τιμόνι της Εσθονίας σε ηλικία 32 ετών, το 1992. Με οδηγό το Free to Choose του Milton Friedman και εμπνευσμένος από το μεταμορφωτικό έργο του Balcerowicz στην Πολωνία, ο Laar ξεκίνησε ένα φιλόδοξο ταξίδι σαρωτικών θεσμικών μεταρρυθμίσεων. Με το ψυχωμένο σύνθημα «Απλά κάν’ το!» (Just Do It!) έδωσε έμφαση στην αναβίωση του κράτους δικαίου, στην επιβεβαίωση των δικαιωμάτων ιδιωτικής ιδιοκτησίας, στην απελευθέρωση του εμπορίου και στη διεξαγωγή ενός ανελέητου πολέμου κατά της διαφθοράς.
Η εξίσωση του Milei με τον Trump υπεραπλουστεύει την ξεχωριστή προοπτική του Αργεντινού. Για να κατανοήσει κανείς πραγματικά τις προθέσεις του, πρέπει να στραφεί στη μεταρρυθμιστική κληρονομιά της Κεντρικής Ευρώπης και της Βαλτικής. Η Αργεντινή μπορεί να βρίσκεται στο χείλος μιας ιστορικής αλλαγής, και η πυξίδα της δεν στρέφεται προς την Αμερική του Τραμπ, αλλά προς τους επαναστατικούς δρόμους που χάραξαν οι Μπαλτσέροβιτς και Λάαρ. Μη βλέποντας τίποτα άξιο να συντηρηθεί στο λαϊκιστικό οικοδόμημα της Αργεντινής, υποστηρίζει ότι πρέπει να γκρεμιστεί, θυμίζοντας τη διάλυση του κομμουνισμού στον απόηχο της πτώσης του τείχους του Βερολίνου.
[ Για περισσότερα άρθρα σχετικά με τον Javier Milei, επιλέξτε την ετικέτα «Αναρχοκαπιταλισμός» στο πάνω μέρος της αρχικής σελίδας του X-Press. Για το κανάλι με τα υποτιτλισμένα στα αγγλικά βίντεο του Milei, πατήστε εδώ ]
Ο Federico N. Fernández είναι ο Πρόεδρος και Διευθύνων Σύμβουλος της Fundación Internacional Bases .