Η υγιής νομισματική πολιτική σε λιγότερες από 40 λέξεις
Αυτό που όλοι οι εχθροί του κανόνα του χρυσού περιφρονούν ως το κύριο μειονέκτημά του, είναι ακριβώς η κύρια αρετή του, δηλαδή η ασυμβατότητά του με μια πολιτική πιστωτικής επέκτασης.
Ετικέτες: Αυστριακή Σχολή, Πληθωρισμός
Άρθρο του Τζορτζ Φορντ Σμιθ, δημοσιευμένο στις 18/6/2025 από το Mises Institute.
Ακούστε αυτό το άρθρο, όπως και πολλά προηγούμενα, μέσω της εφαρμογής του Substack για κινητά.
Αυτό θα είναι σύντομο, όπως αρμόζει στο θέμα που εξετάζουμε. Αποτελείται από ένα απόσπασμα του Μίλτον Φρίντμαν, που βρίσκεται στο εξαιρετικό βιβλίο του Τζόζεφ Σαλέρνο, Money, Sound and Unsound, σελίδα 356:
Εάν ένα εθνικό χρήμα αποτελείται από ένα εμπόρευμα, [όπως] ο αμιγής κανόνας του χρυσού […] οι αρχές της νομισματικής πολιτικής είναι πολύ απλές: Δεν υπάρχουν. Το εμπορεύσιμο χρήμα φροντίζει μόνο του τον εαυτό του.
Φανταστείτε το. Αν έχουμε υγιές χρήμα, δεν χρειαζόμαστε την Κεντρική Τράπεζα, ούτε το Κογκρέσο. Χρειαζόμαστε μόνο υγιές χρήμα.
Τέλος άρθρου.
Υστερόγραφο:
Ο οικονομολόγος Νουριέλ Ρουμπινί κάποτε επιτέθηκε στον κανόνα του χρυσού, εγείροντας το ακόλουθο ερώτημα:
Εάν βρίσκεστε σε συνθήκες κανόνα του χρυσού, ή τροποποιημένου κανόνα του χρυσού, τι κάνετε σε περίπτωση μαζικής ανάληψης καταθέσεων — αν δεν έχετε αρκετό χρυσό για να υποστηρίξετε πλήρως το νόμισμα;
Μετάφραση: Τι γίνεται εάν οι τράπεζες έχουν δημιουργήσει ψεύτικες υποσχετικές (IOU) για τον χρυσό των καταθετών τους; Πρόταση: Να τους απαγγελθούν κατηγορίες για απάτη. Ο χρυσός δεν «υποστηρίζει» τίποτα. Ο χρυσός είναι το χρήμα. Οι τράπεζες εκδίδουν υποσχετικές για το χρήμα. Όταν εκδίδουν περισσότερες υποσχετικές από όσον χρυσό έχουν διαθέσιμο, διαπράττουν απάτη.
Κατά την άποψή μου, η έκδοση υποσχετικών για πληρωμή κατόπιν αιτήματος, πέραν της ποσότητας των διαθέσιμων αγαθών, αποτελεί απλώς απάτη και θα πρέπει να θεωρείται ως τέτοια από το νομικό σύστημα.
Πρόκειται για νομιμοποιημένη παραχάραξη· πρόκειται για την δημιουργία χρήματος χωρίς την ανάγκη παραγωγής, ώστε να ανταγωνιστεί κανείς εκείνους που το έχουν παραγάγει στην απόκτηση πόρων.
Εν ολίγοις, πιστεύω ότι η τραπεζική με κλασματικά αποθεματικά είναι καταστροφική τόσο για τις θεμελιώδεις βάσεις και τους θεσμούς της οικονομίας της αγοράς όσο και για την ηθική της...
Ο Ρουμπινί λέει επίσης ότι ένας «κανόνας του χρυσού περιορίζει την ευελιξία και το εύρος των ενεργειών που μπορούν να αναλάβουν οι κεντρικές τράπεζες». Αυτό και μόνο θα έπρεπε να αποτελεί λόγο για να συνιστάται. Εκείνος πιστεύει ότι αποτελεί μειονέκτημα.
Στην έναρξη του Α' Παγκοσμίου Πολέμου, οι εμπόλεμες κυβερνήσεις εγκατέλειψαν τον κανόνα του χρυσού, για να μπορέσουν να διεξάγουν τον πιο αιματηρό πόλεμο στην ανθρώπινη ιστορία. Ο χρυσός -καθώς δεν μπορεί να παραχθεί κατά βούληση- θα είχε περιορίσει σοβαρά την «ευελιξία και το εύρος των ενεργειών» που θα μπορούσαν να αναλάβουν οι κυβερνήσεις.
Το υγιές χρήμα «δεν προκύπτει από τις πολιτικές αποφάσεις των κεντρικών τραπεζών». Αλλά τι να το κάνεις το υγιές χρήμα, όταν θέλεις να επιδοθείς σε μαζικές σφαγές ανθρώπων;
Πιο πρόσφατα, ο Ρουμπινί είπε ότι «ο κόσμος συμμετέχει σε ένα σιδηροδρομικό δυστύχημα σε αργή κίνηση». Το απαρεμπόδιστο πρότυπο του χρυσού νομίσματος αποφεύγει τα δυστυχήματα, «δόκτορα θάνατε», παραμένοντας στην πορεία του.
Ο κανόνας του χρυσού δεν χρειάζεται τον Ρουμπινί. Δεν χρειάζεται τον (κεντρικό τραπεζίτη) Πάουελ. Δεν χρειάζεται το Κογκρέσο. Δεν χρειάζεται την Παγκόσμια Τράπεζα ή το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Δεν χρειάζεται το Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ ή την Επιτροπή Νομισματικής Πολιτικής. Απλώς χρειάζεται να αφεθεί στην ησυχία του.
Ο κανόνας του χρυσού «δεν απαιτεί τίποτα άλλο από το να απέχει η κυβέρνηση από το να τον σαμποτάρει σκόπιμα», έγραψε ο Ludwig von Mises στο βιβλίο του «Η Θεωρία του Χρήματος και της Πίστωσης»:
Αυτό που όλοι οι εχθροί του κανόνα του χρυσού περιφρονούν ως το κύριο μειονέκτημά του είναι ακριβώς το ίδιο πράγμα που στα μάτια των υποστηρικτών του κανόνα του χρυσού είναι η κύρια αρετή του, δηλαδή η ασυμβατότητά του με μια πολιτική πιστωτικής επέκτασης. Ο πυρήνας σε όλες τις πομφόλυγες των συγγραφέων και των πολιτικών που αντιτίθενται στον χρυσό είναι η πλάνη της πιστωτικής επέκτασης. (σελ. 421)
Η πιστωτική επέκταση — δηλαδή ο πληθωρισμός του νομίσματος — είναι απαραίτητη για ένα κράτος που διογκώνεται. Από το βιβλίο Human Action του Mises:
Ο κανόνας του χρυσού αφαιρεί από την πολιτική σκηνή την δυνατότητα να καθορίζει τις μεταβολές στην αγοραστική δύναμη που προκαλούνται από την ποσότητα των μετρητών. Η γενική του αποδοχή απαιτεί την αναγνώριση της αλήθειας ότι δεν μπορεί κανείς να κάνει όλους τους ανθρώπους πλουσιότερους τυπώνοντας χρήμα. Η απέχθεια για τον κανόνα του χρυσού πηγάζει από την δεισιδαιμονία ότι οι παντοδύναμες κυβερνήσεις μπορούν να δημιουργήσουν πλούτο από μικρά κομμάτια χαρτιού.
Αν ο πλούτος μπορούσε να δημιουργηθεί από κομμάτια χαρτιού ή από το ψηφιακό τους ισοδύναμο, η παγκόσμια φτώχεια θα αποτελούσε παρελθόν. Να θυμάστε ότι το εμπορεύσιμο χρήμα φροντίζει τον εαυτό του — και εμάς επίσης, αν το αφήσουμε.
