Ο Τραμπ και οι δασμοί
Οι καταναλωτές πρέπει να μπορούν να αγοράζουν τα αγαθά που επιθυμούν στη χαμηλότερη τιμή κι οι επιχειρήσεις να επιλέγουν τους καλύτερους προμηθευτές. Οι δασμοί δεν οδηγούν σε αύξηση της απασχόλησης.
Ετικέτες: Αυστριακή Σχολή
Άρθρο του ιδρυτή του Mises Institute, Llewellyn H. Rockwell Jr., δημοσιευμένο στις 10/2/2025.
Ο πρόεδρος Τραμπ είπε πριν από μερικές εβδομάδες ότι θα επιβάλει τιμωρητικούς δασμούς στις εξαγωγές του Μεξικού και του Καναδά προς τις Ηνωμένες Πολιτείες. Ο κύριος λόγος ήταν ότι οι χώρες αυτές δεν έκαναν αρκετά για να εμποδίσουν την είσοδο παράνομων μεταναστών στις ΗΠΑ. Όμως αυτό το πρόβλημα μπορεί να αντιμετωπιστεί με καλύτερο έλεγχο των συνόρων. Δεν χρειάζονται δασμοί, που βλάπτουν τους Αμερικανούς καταναλωτές, όπως θα εξηγήσουμε παρακάτω. Ευτυχώς, έχει αναστείλει την εφαρμογή αυτών των δασμών για ένα μήνα, αλλά ποιος ξέρει τι θα κάνει μετά από αυτό; Έχει επίσης επιβάλει αυστηρούς δασμούς στις κινεζικές εξαγωγές, οι οποίοι δεν έχουν ανασταλεί.
Ο Πρόεδρος Τραμπ πιστεύει ακράδαντα στους προστατευτικούς δασμούς. Βλέπει τους δασμούς ως τρόπο οικοδόμησης της αμερικανικής βιομηχανίας. Όταν ο Ντόναλντ Τραμπ επέβαλε δασμούς σε ξένα αγαθά, υποσχόμενος ότι «θα επαναφέρει τις αμερικανικές θέσεις εργασίας», ο πολιτικός κόσμος βούιζε από την προσμονή. Ωστόσο, καθώς ξεδιπλώνονται οι οικονομικές συνέπειες αυτών των πολιτικών, γίνεται σαφές ότι οι δασμοί του Τραμπ δεν είναι παρά μια άστοχη προσπάθεια επίλυσης προβλημάτων, που η ελεύθερη αγορά μπορεί να χειριστεί από μόνη της. Μακράν του να προωθούν την ευημερία, αυτοί οι δασμοί αποτελούν μια οπισθοδρόμηση, αυξάνοντας το κόστος για τους καταναλωτές, στρεβλώνοντας τις αγορές και διευρύνοντας την κυβερνητική εξουσία.
Στον πυρήνα της, η λογική των δασμών βασίζεται στην υπόθεση ότι με τη φορολόγηση των εισαγωγών, η κυβέρνηση μπορεί να ενισχύσει τεχνητά την εγχώρια παραγωγή. Η ρητορική του Τραμπ περιστρέφεται γύρω από τη διάσωση θέσεων εργασίας στις ΗΠΑ, ιδιαίτερα σε βιομηχανίες όπως ο χάλυβας και το αλουμίνιο. Όμως αυτή η άποψη δεν αναγνωρίζει την θεμελιώδη οικονομική αρχή ότι οι δασμοί βλάπτουν τους καταναλωτές και διαταράσσουν τη φυσική ροή του εμπορίου. Όταν επιβάλλονται δασμοί, δεν δημιουργούν πλούτο. Απλώς ανακατανέμουν τους πόρους με τρόπο που ωφελεί τις πολιτικά συνδεδεμένες βιομηχανίες, ενώ βλάπτει την υπόλοιπη οικονομία. Οι ίδιοι εργαζόμενοι, τους οποίους σκοπεύουν να βοηθήσουν οι δασμοί, θα καταλήξουν να πληρώνουν υψηλότερες τιμές για τα καθημερινά είδη, από τα ηλεκτρονικά μέχρι τα τρόφιμα. Οι οικογένειες με χαμηλότερο εισόδημα -αυτές που ο Τραμπ ισχυρίζεται ότι υπερασπίζεται- θα επωμιστούν το κύριο βάρος αυτών των αυξήσεων τιμών, υπονομεύοντας κάθε υποτιθέμενο όφελος από τη διάσωση μερικών θέσεων εργασίας στον τομέα του χάλυβα.
Επιπλέον, η ιδέα ότι προστατευτικά μέτρα όπως οι δασμοί οδηγούν σε αύξηση της απασχόλησης είναι μια πλάνη. Στην πραγματικότητα, συχνά οδηγούν σε καθαρές απώλειες θέσεων εργασίας. Οι δασμοί διαταράσσουν την παγκόσμια αλυσίδα εφοδιασμού και οδηγούν σε αναποτελεσματικότητα, που βλάπτει τις επιχειρήσεις σε όλο τον κόσμο. Οι αμερικανικές εταιρείες που βασίζονται σε εισαγόμενα αγαθά αντιμετωπίζουν υψηλότερο κόστος εισροών (σ.σ. πρώτων υλών), γεγονός που μειώνει την ανταγωνιστικότητά τους και οδηγεί σε απολύσεις ή συρρίκνωση προσωπικού. Αυξάνοντας την τιμή του χάλυβα και του αλουμινίου, οι δασμοί του Τραμπ πλήττουν τις αμερικανικές βιομηχανίες που χρησιμοποιούν αυτά τα υλικά, συμπεριλαμβανομένων των τομέων της κατασκευής, των κατασκευών και της αυτοκινητοβιομηχανίας. Αυτές οι θέσεις εργασίας, οι οποίες είναι ζωτικής σημασίας για την ευρύτερη οικονομία, θα μπορούσαν να τεθούν σε κίνδυνο - για να μην αναφέρουμε τις διεθνείς εμπορικές διαμάχες που συχνά ακολουθούν, απειλώντας περαιτέρω την απασχόληση στην Αμερική.
Ένα άλλο επιχείρημα που προβάλλεται συχνά υπέρ των δασμών είναι η ανάγκη προστασίας της εθνικής ασφάλειας. Ο Τραμπ χρησιμοποίησε αυτή τη δικαιολογία για να δικαιολογήσει τους δασμούς σε οτιδήποτε, από τα κινεζικά ηλεκτρονικά μέχρι το ευρωπαϊκό κρασί. Όμως αυτός ο ισχυρισμός είναι μια λεπτά συγκαλυμμένη προσπάθεια να δικαιολογηθεί ο προστατευτισμός υπό το πρόσχημα της διαφύλαξης των αμερικανικών συμφερόντων. Η εθνική ασφάλεια δεν πρέπει ποτέ να χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για παρέμβαση στο ελεύθερο εμπόριο. Σε μια πραγματικά ελεύθερη κοινωνία, η αγορά είναι ο καλύτερος μηχανισμός για τον καθορισμό των αγαθών που είναι απαραίτητα για την ευημερία της χώρας. Οι κυβερνήσεις που παρεμβαίνουν με βάση τις ασαφείς έννοιες της «ασφάλειας» κινδυνεύουν να στρεβλώσουν την οικονομία για πολιτικό όφελος, και οι δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ αποτελούν χαρακτηριστικό παράδειγμα αυτής της κατάχρησης εξουσίας.
Αυτό που είναι πραγματικά ανησυχητικό στην δασμολογική στρατηγική του Τραμπ, ωστόσο, είναι η θεμελιώδης περιφρόνηση της ατομικής ελευθερίας και των αρχών της ελεύθερης αγοράς που πρέπει να καθοδηγούν την οικονομική πολιτική. Με την επιβολή δασμών, η κυβέρνηση παρεμβαίνει άμεσα στις αποφάσεις της ιδιωτικής αγοράς. Οι επιχειρήσεις θα πρέπει να έχουν το δικαίωμα να επιλέγουν τους καλύτερους προμηθευτές και οι καταναλωτές θα πρέπει να είναι ελεύθεροι να αγοράζουν τα αγαθά που επιθυμούν στη χαμηλότερη τιμή. Η κρατική παρέμβαση με τη μορφή δασμολογίων παραβιάζει την ίδια την ουσία μιας ελεύθερης κοινωνίας, όπου τα άτομα λαμβάνουν αποφάσεις με βάση τις δικές τους προτιμήσεις και ανάγκες. Αντίθετα, οι δασμοί του Τραμπ επιβάλλουν ένα γραφειοκρατικό φράγμα, που περιορίζει τις επιλογές και αναγκάζει τα άτομα να πληρώνουν υψηλότερες τιμές για κατώτερα αγαθά.
Όπως σημείωσε σε ένα σατιρικό άρθρο ο σπουδαίος Γάλλος οικονομολόγος του δέκατου ένατου αιώνα, Frederic Bastiat, οι δασμοί είναι ένας «αρνητικός σιδηρόδρομος»:
«Έχω πει ότι όσο λαμβάνει κανείς υπ’ όψη μόνο το συμφέρον του παραγωγού -όπως δυστυχώς συμβαίνει- είναι αδύνατο να αποφύγει την αντίθεση με το γενικό συμφέρον, αφού ο παραγωγός δεν θέλει τίποτα άλλο, παρά τον πολλαπλασιασμό των εμποδίων, των επιθυμιών και των προσπαθειών…
…Βρίσκω μια αξιοσημείωτη απεικόνιση αυτού του αποσπάσματος σε μια εφημερίδα του Μπορντό. Ο M. Simiot θέτει το εξής ερώτημα:
Στον σιδηρόδρομο από το Παρίσι στην Ισπανία, πρέπει άραγε να γίνεται μια στάση της αμαξοστοιχίας στο Μπορντό, ;
Ο Simiot απαντά καταφατικά στην ερώτηση και παραθέτει μια σειρά από λόγους, από τους οποίους προτείνω να εξετάσουμε αυτόν εδώ:
Θα πρέπει να υπάρξει μια στάση στον σιδηρόδρομο από το Παρίσι στο Μπορντό. Γιατί, εάν τα εμπορεύματα και οι επιβάτες αναγκαστούν να σταματήσουν σε αυτήν την πόλη, αυτό θα είναι επικερδές για τους βαρκάρηδες, τους αχθοφόρους, τους ιδιοκτήτες ξενοδοχείων κ.λπ.
Εδώ πάλι βλέπουμε ξεκάθαρα το πώς δίνεται προτεραιότητα στα συμφέροντα εκείνων που παρέχουν υπηρεσίες, έναντι του συμφέροντος των καταναλωτών.
Όμως, αν το Μπορντό έχει το δικαίωμα να επωφεληθεί από μια στάση, και αν αυτό το κέρδος είναι σύμφωνο με το δημόσιο συμφέρον, τότε το Angoulême, το Poitiers, το Tours, η Orléans και, στην πραγματικότητα, όλα τα ενδιάμεσα σημεία, συμπεριλαμβανομένων των Ruffec, Châtellerault, κ.λπ., κ.λπ., θα πρέπει επίσης να απαιτήσουν στάσεις, στην βάση του δημόσιου συμφέροντος —στο συμφέρον, δηλαδή, της εγχώριας βιομηχανίας— γιατί, όσο περισσότερες στάσεις υπάρχουν στην γραμμή, τόσο μεγαλύτερο θα είναι το ποσό που θα καταβάλλεται για την αποθήκευση, τους αχθοφόρους και την φόρτωση σε κάθε σημείο της διαδρομής. Με αυτόν τον τρόπο, θα καταλήξουμε έχοντας έναν σιδηρόδρομο που αποτελείται από μια ολόκληρη σειρά στάσεων στις γραμμές, δηλαδή έναν αρνητικό σιδηρόδρομο.
Ό,τι κι αν μπορεί να λένε οι συνήγοροι του προστατευτισμού, είναι εξίσου βέβαιο ότι η βασική αρχή του περιορισμού (των προϊόντων) είναι η ίδια με τη βασική αρχή των στάσεων: η θυσία του καταναλωτή στον παραγωγό, η θυσία του σκοπού στα μέσα».
Η απόλυτη τραγική ειρωνεία των δασμολογικών πολιτικών του Τραμπ είναι ότι πλασάρονται σαν υπεράσπιση του Αμερικανού εργαζόμενου, ενώ ταυτόχρονα υπονομεύουν τα ίδια τα θεμέλια της ελεύθερης αγοράς. Οι δασμοί χρησιμεύουν μόνο για να εδραιώνουν την εξουσία του κράτους στην οικονομία, να διαταράσσουν το παγκόσμιο εμπόριο και να βλάπτουν τους ίδιους ακριβώς ανθρώπους που προορίζονται να προστατεύσουν. Εάν ο Τραμπ ήθελε πραγματικά να βοηθήσει τους Αμερικανούς εργαζόμενους, θα αναγνώριζε ότι ο καλύτερος τρόπος για να το κάνει είναι να εξαλειφθούν τα εμπόδια στο εμπόριο, να προωθηθεί η καινοτομία και να επιτραπεί στην αγορά να καθορίσει την πιο αποτελεσματική κατανομή των πόρων. Μόνο σε έναν κόσμο απαλλαγμένο από τις στρεβλώσεις των δασμών μπορεί να ανθίσει η ευημερία.
Σε τελική ανάλυση, οι δασμολογικές πολιτικές του Τραμπ αντικατοπτρίζουν το ευρύτερο πρόβλημα της κυβερνητικής παρέμβασης στην οικονομία. Διαιωνίζουν τον μύθο ότι το κράτος μπορεί να λύνει οικονομικά προβλήματα επιβάλλοντας τεχνητούς φραγμούς. Ωστόσο, όπως έχει δείξει η ιστορία επανειλημμένα, ο προστατευτισμός οδηγεί σε στασιμότητα, αναποτελεσματικότητα και υψηλότερο κόστος για όλους. Ο αληθινός δρόμος για μια ευημερούσα Αμερική (σ.σ. και μια ευημερούσα Ευρώπη, που επιβάλλει ακόμα υψηλότερους δασμούς) δεν βρίσκεται στους δασμούς και στους εμπορικούς πολέμους, αλλά στον ενστερνισμό των αρχών του ελεύθερου εμπορίου, της εθελοντικής ανταλλαγής και της ατομικής ελευθερίας.
Ας κάνουμε ό,τι μπορούμε για να προωθήσουμε το ελεύθερο εμπόριο, όπως μας δίδαξε ο σπουδαίος Murray Rothbard.
Δείτε επίσης:
Μια παγκόσμια αγορά χιλίων κρατών χωρίς δασμούς δεν σημαίνει ένα κράτος. Σημαίνει χίλια κράτη. Που απλά δεν θα χρεώνουν αυθαίρετα τους πολίτες τους με δασμούς όταν ανταλλάσσουν αγαθά μεταξύ τους.
Γενικά εκτιμώ πάρα πολύ την αρθρογραφία του blog. Το συγκεκριμένο κείμενο το βρίσκω ατυχές, όχι συνεπές με τις θέσεις που συνήθως διαβάζω εδώ. Για παράδειγμα, επιδή το διάβασα πρόσφατα, έρχεται σε αντίφαση με αυτό https://xpressing.substack.com/p/hoppe?utm_source=publication-search.
Φυσικά καταλαβαίνω ότι δεν είναι απαραίτητο να συμφωνεί κανείς με κάθε άρθρο ή και με κάθε πρόταση μέσα σε κάθε άρθρο.
Μια παγκόσμια υπεραγορά χωρίς δασμούς, ισοδυναμεί με ένα παγκόσμιο κράτος. Δηλαδη είναι το αντίθετο των 1000 Λιχτενστάϊν. Βλέπω ότι και τα δυο άρθρα προέρχονται απο την ίδια πηγή, και αυτό είναι αξιοπερίεργο! Φυσικά ξέρω ότι οι έννοιες μπορούν να είναι πάντα διφορούμενες, και ότι η οποιαδήποτε συνθήκη μπορεί να χρησιμοποιηθεί απο τους αρχιτέκτονες του συστήματος προς όφελος των σκοπών τους.
Άρα, είτε έχουμε 1000 Λιχτενστάιν είτε ένα υπερ-κράτος, είναι δυνατό να εξυπηρετείτε το ίδιο συμφέρον με χρήση διαφορετικής στρατηγικής διαχείρισης. Εχει σημασία και η παγκόσμια συγκυρία, για το ποια συνθήκη είναι βολικότερη κάθε φορά. Η Κάγια Κάλας δήλωσε πρόσφατα ότι θα έπρεπε η Ρωσία να χωριστεί σε πολλά μικρά κρατίδια! Ταυτόχρονα η ΕΕ τα τελευταία 20-30 χρόνια έμμεσα καταργεί τα Ευρωπαϊκά κράτοι δημιουργώντας το υπερκράτος της ΕΕ! Ότι βολεύει καλύτερα!
Η επιχειρηματολογία του παραπάνω κειμένου είναι γενικόλογη και βασίζετε σε αφορισμούς και χαρακτηρισμούς όπως "προστατευτισμός" κλπ
(Οπως η ρητορικη περι κλιματικής αλλαγής, δικαιωμάτων (δικαιωματισμός) κλπ)
Η αρχή του ελεύθερου εμπορίου μπορεί να εφαρμοστεί μόνο σε ομοιογενείς αγορές και ομοιογενείς κοινωνίες. Εκεί θα λειτουργήσει αρμονικά, σε ότι αφορά την εσωτερική παραγωγή όπου (θεωρητικά) το σύστημα θα αυτορρυθμιστεί και θα διαβαθμίσει τις διαθέσιμες επιλογές. Όταν όμως εφαρμόζεται σε ανομοιογενείς αγορές, μετατρέπετε σε ολοκληρωτισμό. Συγκεντρωτισμό. Μακροπρόθεσμα, θα οδηγήσει σε σαλαμοποίηση των κοινωνιών, αφανισμό της φυσικής διαφορετικότητας τους. Οι περισσότερο αδυναμοι θα πρέπει να βιαστούν να προσαρμοστούν σε κάτι αφύσικο για τους ίδιους ή αλλιώς θα αφανιστούν. (όπως οι ινδιάνοι της Αμερικής) Είναι αυτονόητο ότι οι μικρές αγορές, θα αφανιστούν με το ανεξέλεγκτο "ελεύθερο εμπόριο". Αλλα ακόμα και μεγάλες αγορές θα καταρρεύσουν απο την ανεξέλεγκτη προσφορά προϊόντων απο τους διεθνείς διακινητές προϊόντων.
Οι δασμοι βραχυπρόθεσμα μπορούν δώσουν τουλάχιστον κάποιο χρόνο προσαρμογής. Ακόμα θα μπορούσαν να λειτουργήσουν για μεγαλύτερο διάστημα, όσο χρειαστεί, σαν μια βαθμίδα προσαρμογής ανάμεσα σε οικονομίες που έχουν διαφορετικά χαρακτηριστικά και τα οποία δεν υπάρχει άλλος τρόπος να γεφυρωθούν. Αυτή η προστασία είναι αναγκαία και υγιείς. Διαφορετικά το "ελεύθερο εμπόριο", θα προκαλέσει βίαιες και ανεξέλεγκτες αλλαγές στον περισσότερο "αδύναμο κρίκο" ο οποίος θα πρέπει να προσαρμοστεί σε μια συνθήκη που επιβάλλει ο περισσότερο ισχυρός εμπορικά. Ένας ισχυρός που μπορεί να αλλάξει τις συνθήκες ζωής σε μια απομακρυσμένη απο τον ίδιο κοινωνία και ουσιαστικά να την κατακτήσει απο κάθε άποψη, οικονομικά, πολιτιστικά κλπ. χωρίς να χρειαστεί να την βομβαρδίσει.
Ισως αποδειχτεί στο εγγύς μέλλον ότι ο Τραμπ διεξάγει, αυτή τη στιγμή, τη σημαντικότερη παγκόσμια επανάσταση των τελευταίων αιώνων.