Τα οφέλη του να είναι κανείς «πολιτικά ορθός»
Οι ελίτ μπορούν να παρουσιάζονται ως ηθικά ανώτερες και να εδραιώνουν την επιρροή τους στην κοινωνία, ενώ παράλληλα η συμμόρφωση προστατεύει τους ανθρώπους από τα συναισθηματικά τραύματα της απόρριψης
Άρθρο του Lipton Mathews, δημοσιευμένο στις 13/4/2021 από το Mises Institute. Χρόνος ανάγνωσης 4’.
Οι ιστορίες που αποτυπώνουν την αγριότητα της κουλτούρας της ακύρωσης (‘‘cancel culture’’) γίνονται όλο και πιο δημοφιλείς. Όπως ήταν αναμενόμενο, πολλοί επικαλούνται την πολιτική ορθότητα ως την αιτία αυτής της εξέλιξης. Αλλά αντί να ψάχνουμε για απλές ερμηνείες, πρέπει να αναλογιστούμε γιατί οι άνθρωποι συμμορφώνονται με τις πολιτικά ορθές απόψεις. Στην πραγματικότητα, η συμμόρφωση έχει μια βιολογική βάση. Οι άνθρωποι είναι κοινωνικά πλάσματα που εξελίσσονται μέσα σε στενές σχέσεις. Ως εκ τούτου, η συμμόρφωση με τις κοινωνικές συμβάσεις, εκφράζοντας πολιτικά ορθές υποθέσεις, είναι ένας τρόπος να σηματοδοτηθεί η συμμετοχή σε μια κοινότητα. Ως εκ τούτου, η συμμόρφωση προστατεύει τους ανθρώπους από τα συναισθηματικά τραύματα της απόρριψης.
Πράγματι, η συμμόρφωση με κοινωνικούς κανόνες, όπως ο σεβασμός των δικαιωμάτων ιδιοκτησίας και η ευγένεια, αποφέρει ευνοϊκά αποτελέσματα. Χωρίς αμφιβολία, η θετική συμμόρφωση είναι κρίσιμη για την επιτυχία του ανθρώπινου είδους. Ωστόσο, η ανάδρομη συμμόρφωση, που υποδεικνύεται από τη φήμη ιδεών όπως το «προνόμιο των λευκών» και ο «συστημικός ρατσισμός», μπορεί να οδηγήσει σε καταστροφικά αποτελέσματα. Η αποτροπή της ανάδρομης συμμόρφωσης αποτελεί μια πρόκληση, επειδή η επιτυχία μιας ιδέας δεν εξαρτάται από το διανοητικό της σφρίγος.
Όπως συμβαίνει και με τους έμβιους οργανισμούς, το πόσο αποδεκτή γίνεται μια ιδέα συνδέεται με την ικανότητά της να αυξάνει την κοινωνική προσαρμοστικότητα. Οι άνθρωποι μιμούνται ο ένας τον άλλον, έτσι οι ιδέες αναπαράγονται μιμητικά. Επομένως, η πρόοδος μιας ιδέας καθοδηγείται από την προκατάληψη της συμμόρφωσης. Ως αποτέλεσμα, οι ετερόδοξες ιδέες, ακόμη κι αν είναι έγκυρες, δεν μπορούν να ανταγωνιστούν τις κυρίαρχες απόψεις. Επιπλέον, ο ερευνητής Robert Henderson επισημαίνει ότι η ικανότητα των κοινωνικά αποδεκτών πεποιθήσεων να αυξάνουν τους κοινωνικούς δεσμούς εξηγεί την ελκυστικότητα της κουλτούρας της ακύρωσης: «Η κουλτούρα της ακύρωσης ενισχύει τους κοινωνικούς δεσμούς […] Οι άνθρωποι απολαμβάνουν να ενώνονται γύρω από έναν κοινό σκοπό. Αντλούν ικανοποίηση όταν συνενώνονται εναντίον ενός ‘‘παραβάτη’’. Απολαμβάνουν την αλληλεγγύη που παρέχει».
Επιπλέον, οι κυρώσεις δημιουργούνται για να καταπνίξουν αμφιλεγόμενους ισχυρισμούς και ενισχύονται από τον θεσμικό προστατευτισμό. Όταν τα περιοδικά και οι εφημερίδες ανακαλούν άρθρα επειδή δεν επιβεβαιώνουν τις ορθόδοξες πεποιθήσεις, αυτό αποτελεί χαρακτηριστική ένδειξη του θεσμικού προστατευτισμού. Δυστυχώς, αυτοί οι παράγοντες μπορεί να πιστεύουν ότι ενεργούν ηθικά θωρακίζοντας το κοινό από προσβλητικές απόψεις. Ομοίως, όπως και με την συμμόρφωση, έχουμε την βιολογική προδιάθεση να ενεργούμε ηθικά. Έτσι, οι φύλακες της ηθικής μπορεί να ισχυριστούν ότι η ελεύθερη ροή των ιδεών θα μπορούσε να λειτουργήσει ως κίνητρο για την οικειοποίησή τους από αδίστακτους παράγοντες.
Ωστόσο, αυτός ο ισχυρισμός είναι εσφαλμένος. Ελλείψει μιας ισχυρής αγοράς διαλόγου, η κοινωνία υποφέρει από πνευματική στασιμότητα και οι πολίτες αναγκάζονται να υποκαθιστούν τα δεδομένα με την ρητορική. Για παράδειγμα, εάν οι ερευνητές μπορούσαν να μελετήσουν τις φυλετικές διαφορές χωρίς αντιδράσεις, θα ήμασταν σε καλύτερη θέση να καλύψουμε τις διαφορετικές ανάγκες του πληθυσμού. Αυτό το συναίσθημα διατυπώθηκε σε μια εργασία του 2002 που δημοσιεύτηκε στην Εφημερίδα της Εθνικής Ιατρικής Ένωσης : «Υπάρχουν βάσιμες ενδείξεις που δείχνουν ότι η θεραπευτική υποκατάσταση φαρμάκων που ανήκουν στην ίδια κατηγορία θέτει τους ασθενείς που ανήκουν σε μειονότητες σε μεγαλύτερο κίνδυνο. Αυτό συμβαίνει επειδή η αποτελεσματικότητα και η τοξικότητά τους μπορεί να διαφέρουν μεταξύ φυλετικών και εθνοτικών ομάδων.»
Ένας άλλος λόγος για την επιτυχία των πολιτικά ορθών πεποιθήσεων είναι ότι προσφέρουν ψυχολογικά οφέλη. Με την προώθηση της ορθότητας των κυρίαρχων αφηγήσεων, οι ελίτ μπορούν να παρουσιάζονται ως ηθικά ανώτερες και να εδραιώνουν την επιρροή τους στην κοινωνία. Η οικονομολόγος Jennifer Roback αναφέρεται σε αυτό το φαινόμενο ως «ψυχική προσοδοθηρία». Λόγω των κοινωνικών ανταμοιβών που προέρχονται από τον θεσμικό προστατευτισμό, οι ελίτ είναι απίθανο να ανεχθούν πνευματικές καινοτομίες, καθώς μπορούν να υπονομεύσουν τη θεσμική εξουσία.
Ωστόσο, η θεραπεία για την πολιτική ορθότητα βρίσκεται σε μια ελεύθερη αγορά των ιδεών. Ο οικονομικός ιστορικός Joel Mokyr ορθά υποστηρίζει ότι η ελεύθερη αγορά των ιδεών οδήγησε στις ανακαλύψεις που καλλιεργήθηκαν από τον Διαφωτισμό: «Ο ευρωπαϊκός πολιτικός κατακερματισμός δημιούργησε το περιβάλλον στο οποίο οι αντιφρονούσες και οι ετερόδοξες απόψεις μπορούσαν να διατυπωθούν με αυξανόμενη ατιμωρησία. Αν μια ενιαία, συγκεντρωτική κυβέρνηση ήταν επιφορτισμένη με την υπεράσπιση του status quo, πολλές από τις νέες ιδέες που τελικά οδήγησαν στον Διαφωτισμό, είτε θα είχαν καταπνιγεί είτε ενδεχομένως δεν θα είχαν διατυπωθεί ποτέ». Μόνο μια ελεύθερη αγορά ιδεών μπορεί να λύσει το πρόβλημα της πολιτικής ορθότητας και να αποτρέψει τις καταστροφικές συνέπειες της.
Δείτε επίσης:
