Όχι, ο Χριστός δεν ήταν «σοσιαλιστής»
Ο Χριστός δεν ζήτησε ποτέ από το κράτος να ληστεύει τους πολίτες και να μοιράζει τα λάφυρα του φορολογικού πλιάτσικου στους φτωχούς
Ετικέτες: Πολιτισμός
Άρθρο του Lawrence Reed, που δημοσιεύτηκε από το Foundation for Economic Research.
Ο ισχυρισμός ότι «ο Ιησούς Χριστός ήταν σοσιαλιστής» έχει γίνει ένα δημοφιλές κλισέ μεταξύ των «προοδευτικών», όπως και μεταξύ αυτών των οποίων η πίστη στον χριστιανισμό δεν είναι και η πιο… ένθερμη – στην καλύτερη περίπτωση. Υπάρχει όμως κάποια δόση αλήθειας σε αυτό το κλισέ;
Αυτή η ερώτηση δεν μπορεί να απαντηθεί χωρίς έναν αξιόπιστο ορισμό του σοσιαλισμού. Πριν από έναν αιώνα, θεωρήθηκε ευρέως πως ο σοσιαλισμός είναι η κρατική ιδιοκτησία των μέσων παραγωγής. Ο Ιησούς όμως ποτέ δεν υπαινίχθηκε καν αυτήν την ιδεολογία, πόσο μάλλον να την εγκρίνει. Ωστόσο, ο ορισμός άλλαξε με την πάροδο του χρόνου. Όταν οι κριτικές οικονομολόγων όπως ο Λούντβιχ φον Μίζες, ο Φρίντριχ. Α. Χάγιεκ και ο Μίλτον Φρίντμαν ισοπέδωσαν οποιαδήποτε λογική υπεράσπιση της αρχικής μορφής του σοσιαλισμού, και η πραγματικότητα απέδειξε με συντριπτικό τρόπο ότι είχαν δίκιο, οι σοσιαλιστές μετατοπίστηκαν σε μια άλλη εκδοχή του σοσιαλισμού: τον κεντρικό σχεδιασμό της οικονομίας.
Μπορεί κάποιος να κάνει φύλλο και φτερό την Καινή Διαθήκη, αλλά δεν θα βρει ούτε μια λέξη του Ιησού που να ζητά να εξουσιοδοτηθούν οι πολιτικοί ή οι γραφειοκράτες, ώστε να κατανέμουν πόρους, να επιλέγουν νικητές και χαμένους, να λένε στους επιχειρηματίες πώς να διευθύνουν τις επιχειρήσεις τους, να επιβάλλουν ελάχιστους μισθούς ή ανώτατες τιμές, να υποχρεώνουν τους εργαζομένους να προσχωρήσουν σε συνδικάτα, ή έστω να αυξηθούν οι φόροι. Όταν οι Φαρισαίοι προσπάθησαν να εξαπατήσουν τον Ιησού, ώστε να υποστηρίξει εκείνος τη φοροδιαφυγή, επέτρεψε έξυπνα σ' εκείνους να αποφασίσουν τι ανήκει «δικαιωματικά» στο Κράτος απαντώντας: «Αποδώσατε τα του Καίσαρος τω Καίσαρι, και τα του Θεού τω Θεώ».
Ωστόσο, μία από τις κατηγορίες που οδήγησαν στη σταύρωση του Ιησού ήταν στην πραγματικότητα η φοροδιαφυγή.
Με τη φήμη των κεντρικών σχεδιαστών να βρίσκεται πια παγκοσμίως στα Τάρταρα, οι σοσιαλιστές έχουν προχωρήσει σε μεγάλο βαθμό σε μια διαφορετική εστίαση: το κράτος πρόνοιας. Ο σοσιαλισμός του Bernie Sanders και της νέας του συμμάχου, Alexandria Ocasio-Cortez, είναι αυτός του φιλάνθρωπου, εξισωτικού, κράτους-γκουβερνάντας, όπου ο πλούσιος Πέτρος ληστεύεται για να πληρώσει τον φτωχό Παύλο. Χαρακτηρίζεται από πολλά «δωρεάν πράγματα» από το κράτος – που φυσικά δεν είναι καθόλου δωρεάν. Είναι αρκετά ακριβά, τόσο από την άποψη του κόστους της γραφειοκρατικής διαμεσολάβησης, όσο και από την άποψη της ψυχολογικής παραίτησης που δημιουργεί στους δικαιούχους. Αυτό είχε στο μυαλό του ο Ιησούς;
Μετά βίας. Ναι, με τις γιορτές να πλησιάζουν, είναι αρκετά επίκαιρο να σκέφτεστε να βοηθήσετε τους φτωχούς. Αυτό ήταν, στο κάτω κάτω, ένα πολύ σημαντικό μέρος του μηνύματος του Ιησού. Ωστόσο, το πώς ακριβώς πρέπει να δοθεί αυτή η βοήθεια στους φτωχούς είναι εξαιρετικά σημαντικό.
Οι Χριστιανοί έχουν εντολή από την Αγία Γραφή να αγαπούν, να προσεύχονται, να είναι καλοί, να υπηρετούν, να συγχωρούν, να είναι αληθινοί, να λατρεύουν τον έναν Θεό, να μαθαίνουν και να εξελίσσονται, τόσο πνευματικά όσο και ως χαρακτήρες. Όλα αυτά είναι πολύ προσωπικά. Δεν απαιτούν πολιτικούς, αστυνομικούς, γραφειοκράτες, και πολιτικά κόμματα, ή προγράμματα.
«Οι φτωχοί θα υπάρχουν πάντα γύρω σας, και μπορείτε να τους βοηθήσετε όποτε θέλετε», λέει ο Ιησούς στο κατά Ματθαίον 26:11 και στο κατά Μάρκον 14:7. Οι λέξεις-κλειδιά εδώ είναι «μπορείτε» να βοηθήσετε και «θέλετε» να βοηθήσετε. Δεν είπε, «Θα σας αναγκάσουμε να βοηθήσετε, είτε σας αρέσει είτε όχι.»
Στο κατά Λουκάν 12:13-15, ο Ιησούς προσεγγίζεται με ένα αίτημα αναδιανομής. «Δάσκαλε, μίλησε στον αδερφό μου για να μοιραστεί την κληρονομιά μαζί μου», ζητά ένας άντρας. Ο Ιησούς αποκρίθηκε: «Άνθρωπε, ποιος με έχρισε δικαστή ή διαιτητή επάνω σας;» Στη συνέχεια, επέπληξε τον αιτούμενο για το φθόνο του.
Ο Χριστιανισμός δεν αφορά την κρατική μέριμνα της ανακούφισης των φτωχών από τα βάσανά τους. Η φροντίδα τους - που σημαίνει να τους βοηθάμε ώστε να ξεπεράσουν τα βάσανά τους, όχι να τους πληρώνουμε για να παραμένουν φτωχοί ή για να τους εξαρτήσουμε από το κράτος - ήταν ένα ουσιαστικό γεγονός στη ζωή ενός αληθινού Χριστιανού για 2.000 χρόνια. Η χριστιανική φιλανθρωπία, που είναι εθελοντική και εγκάρδια, διαφέρει εντελώς από τις υποχρεωτικές, απρόσωπες εντολές του κράτους.
Αλλά αφήστε τι λέω εγώ. Συλλογιστείτε αυτό που λέει ο Απόστολος Παύλος στους δύο Κορινθίους 9:7: «Ο καθένας από εσάς πρέπει να δώσει ό,τι έχετε αποφασίσει με την καρδιά σας να δώσετε, όχι απρόθυμα ή από εξαναγκασμό, γιατί ο Θεός αγαπά τον πρόθυμο δωρητή».
Και στην Παραβολή του Ιησού για τον Καλό Σαμαρείτη, ο ταξιδιώτης θεωρείται «καλός» επειδή βοήθησε προσωπικά τον πληγωμένο άνδρα στο δρόμο, με τον δικό του χρόνο και τους δικούς του πόρους. Αν, αντίθετα, είχε ζητήσει από τον δύσμοιρο άνθρωπο να περιμένει να φτάσει μια κρατική επιταγή, πιθανότατα θα τον γνωρίζαμε σήμερα ως «Καλό αλλά Άχρηστο Σαμαρείτη».
Ο Ιησούς υποστήριξε ξεκάθαρα ότι η συμπόνια είναι μια ουσιαστική αξία , αλλά δεν γνωρίζω κανένα απόσπασμα στην Καινή Διαθήκη που να υποδηλώνει ότι είναι μια αξία που θα την επέβαλε με βία ή απειλή – με άλλα λόγια, μέσω της σοσιαλιστικής πολιτικής.
Οι σοσιαλιστές αρέσκονται να υπονοούν ότι ο Ιησούς περιφρονούσε τους πλούσιους, αναφέροντας δύο συγκεκριμένα συμβάντα: το ότι εκδίωξε τους χρηματιστές από το ναό, και την παρατήρησή του ότι είναι πιο εύκολο για μια καμήλα να περάσει από το μάτι μιας βελόνας παρά για έναν πλούσιο άνθρωπο να εισέλθει στον παράδεισο. Στην πρώτη περίπτωση, ο Ιησούς ήταν απλά θυμωμένος για την κατάχρηση του Οίκου του Θεού. Γιατί πράγματι, δεν εκδίωξε ποτέ κανέναν χρηματιστή από μια τράπεζα ή μια αγορά. Στη δεύτερη περίπτωση, προειδοποιούσε απλά ότι τον μεγάλο πλούτο τον συνοδεύουν και μεγάλοι πειρασμοί.
Αυτές ήταν προειδοποιήσεις ενάντια σε εσφαλμένες προτεραιότητες, όχι μηνύματα ταξικού πολέμου.
Στην Παραβολή των Ταλάντων, ο Ιησούς μιλά για έναν άνθρωπο που εμπιστεύεται τον πλούτο του σε τρεις υπηρέτες για λίγο καιρό. Όταν ο άντρας επιστρέφει, μαθαίνει ότι ένας από τους υπηρέτες φύλαξε το μερίδιό του θάβοντάς το, ο δεύτερος διέθεσε το μερίδιό του στην αγορά και αυτό αυξήθηκε, κι ο τρίτος επένδυσε το δικό του μερίδιο, και δημιούργησε τη μεγαλύτερη απόδοση απ’ όλους. Ποιος είναι ο ήρωας της Παραβολής; Ο τρίτος, που δημιουργεί πλούτο. Στον πρώτο υπηρέτη γίνονται συστάσεις, και το μερίδιό του αφαιρείται και δίνεται στο τρίτο.
Δεν ακούγεται και πολύ σοσιαλιστικό αυτό, έτσι;
Ομοίως, στην Παραβολή του Ιησού για τους Εργάτες στον Αμπελώνα, η ιστορία εκθειάζει τις καπιταλιστικές αρετές, και όχι τις σοσιαλιστικές. Όταν ορισμένοι εργάτες παραπονούνται ότι άλλοι πληρώθηκαν περισσότερο, ο εργοδότης υπερασπίζεται δικαίως το δικαίωμα της εθελοντικής σύμβασης, της ιδιωτικής ιδιοκτησίας και, στην πραγματικότητα, του νόμου της προσφοράς και της ζήτησης.
Την περίοδο αυτή, και καθ' όλη τη διάρκεια του έτους, ο Ιησούς θα ήθελε ο καθένας μας να βοηθά με γενναιοδωρία όσους έχουν ανάγκη. Αλλά, αν νομίζετε ότι θα ήθελε να το κάνουν αυτό οι πολιτικοί, χρησιμοποιώντας τον αστυνομικό εξαναγκασμό, με το διπλάσιο κόστος και τη μισή αποτελεσματικότητα σε σχέση με την ιδιωτική φιλανθρωπία, μάλλον δεν διαβάσατε την ίδια Καινή Διαθήκη που διάβασα εγώ.
Ο Lawrence W. Reed είναι ομότιμος πρόεδρος του Foundation for Economic Education (FEE) στην Atlanta.
@Konstantinos: Δεν διαφωνώ γενικά με την ανάγκη για επίκριση, αλλά να ξεχωρίζουμε τις φαντασιώσεις από την πραγματικότητα, έτσι; Η παραβολή ισχύει τόσο κυριολεκτικά, για τα υλικά αγαθά, όσο και μεταφορικά, για τα πνευματικά.
Εξ άλλου, δεν θα μπορούσε να είναι αλλιώς, να ισχύει δηλαδή μόνο για τα πνευματικά, αλλά όχι για τα υλικά.
Δε διαφωνώ γενικά με την λογική του άρθρου αλλά να ξεχωρίζουμε τις παραβολές από την πραγματικότητα έτσι; Εννοούσε πνευματικά και όχι υλικά αγαθά. Ειδικά στην παραβολή των ταλάντων και του αμπελώνα.