Φιλελεύθεροι και συντηρητικοί: Φίλοι ή εχθροί;
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας κάνουν μια διάκριση που οι άνθρωποι της Αρετής δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν
Άρθρο του καθηγητή νομικής Bruce Pardy, δημοσιευμένο στις 26/11/2023 από το Brownstone Institute. Χρόνος ανάγνωσης 5’
Υπάρχει ένας ελέφαντας στο δωμάτιο, δήλωσε ο ομιλητής. Είχε δίκιο. Ήμουν σε μια συγκέντρωση, όπως το συνηθίζω, ανθρώπων που φιλοδοξούν να γλιτώσουν τις χώρες τους από το να βυθιστούν στην woke (σ.σ. πολιτικά ορθή), κολεκτιβιστική (σ.σ. σοσιαλιστική) κόλαση. Όμως οι παρευρισκόμενοι δεν είχαν το ίδιο πνεύμα. Αντίθετα, παρευρίσκονταν δύο είδη ανθρώπων. Ο ελέφαντας στο δωμάτιο ήταν η ένταση μεταξύ τους.
Σε όλη τη Δύση, οι Άνθρωποι της Αρετής και οι Άνθρωποι της Ελευθερίας συνεργάζονται. Σε συνέδρια, σε δεξαμενές σκέψης (think tanks), σε σχολικές επιτροπές, σε λίστες ηλεκτρονικού ταχυδρομείου, σε σαλόνια σπιτιών, στο Χ (πρώην Twitter) και μερικές φορές σε πορείες στους δρόμους, συνενώνονται. Αυτές οι δύο ομάδες αποτελούν τη συμμαχία των επαναστατών ενάντια στον αυταρχικό, woke διεθνισμό. Ωστόσο οι πολιτικές τους φιλοσοφίες συγκρούονται.
Οι άνθρωποι της Αρετής πιστεύουν ότι η αρετή είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Η παράδοση, η πίστη, η οικογένεια, η ευθύνη, η αξιοπρέπεια, ο πατριωτισμός, η κοινότητα και η πνευματική ή θρησκευτική πίστη είναι οι πυλώνες πάνω στους οποίους πρέπει να οικοδομηθεί η Δύση. Οι άνθρωποι της Αρετής είναι συχνά, αλλά όχι πάντα, άνθρωποι της πίστης, ιδιαίτερα της χριστιανικής. Οι νόμοι, οι κυβερνήσεις και η κοινωνία, πιστεύουν, πρέπει να προάγουν το Αληθινό, το Ωραίο και το Καλό.
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας δεν συμμερίζονται αυτήν την άποψη. Πιστεύουν ότι η ελευθερία είναι το πιο σημαντικό πράγμα. Οι αρετές, πιστεύουν, είναι για τις ασκούν τα άτομα για λογαριασμό τους. Το πρωταρχικό επίτευγμα της Δύσης, θα έλεγαν, είναι η ατομική αυτονομία. Ο σκοπός του κράτους είναι να κατοχυρώνει τα ατομικά δικαιώματα στην ελευθερία. Ελευθερία σημαίνει απουσία καταναγκασμού. Μπορείτε να αποφασίσετε για τον εαυτό σας τις αξίες, τις ενέργειες και τις ομάδες στις οποίες θέλετε να ανήκετε. Ελευθερία σημαίνει «απελευθέρωση από».
Δείτε σχετικά: «Τι σημαίνει Φιλελευθερισμός;»
Οι άνθρωποι της Αρετής πιστεύουν επίσης στην ελευθερία, ειδικά σε αυτήν την εποχή του ανελεύθερου προοδευτισμού. Όμως η ελευθερία σημαίνει κάτι διαφορετικό για αυτούς. Η ελευθερία είναι απαραίτητη, θα έλεγαν, αλλά η παρακμή της Δύσης οφείλεται στην υπερβολική έμφαση στην ατομικότητα. (Αν αυτό είναι απολύτως λογικό για εσάς, μπορεί να είστε ένας άνθρωπος της αρετής. Αν ακούγεται σαν αντίφαση, πιθανότατα είστε ένας άνθρωπος της ελευθερίας.)
Ελευθερία, θα έλεγαν, σημαίνει πειθαρχία της επιθυμίας, η οποία απαιτεί όρια. Ελευθερία είναι η απελευθέρωση του να ενεργείς υπεύθυνα, να είσαι υπερβατικός και να εξελίσσεσαι ενάρετα. Γινόμαστε ελεύθεροι, θα έλεγαν, στο βαθμό που η θέλησή μας συνάδει με το αντικειμενικά Καλό. Ελευθερία σημαίνει «ελευθερία για να».
Στην πολιτική σφαίρα, αυτά τα δύο είδη ελευθερίας είναι ασυμβίβαστα. Οι άνθρωποι της Ελευθερίας προσδοκούν από τις κυβερνήσεις τους να διατηρούν την ειρήνη και να προστατεύουν το άτομο – και στις υπόλοιπες περιστάσεις να μην παρεμβαίνουν. Οι άνθρωποι της Αρετής προσδοκούν από τις κυβερνήσεις τους να προωθούν το Καλό με νόμους και πολιτικές. Οι άνθρωποι της Αρετής υποστηρίζουν νόμους που απαγορεύουν την συμπεριφορά που είναι, κατά την άποψή τους, ανήθικη, βλαβερή για την ανθρώπινη εξέλιξη κι ασυμβίβαστη με το κοινό καλό. Η υποβοηθούμενη αυτοκτονία, η πορνεία, το διαζύγιο, η πορνογραφία, ακόμη και η αίρεση, για παράδειγμα, δεν θα επιτρέπονται.
Για να επιτύχουν τους σκοπούς τους, οι άνθρωποι της Αρετής βασίζονται στον εξαναγκασμό. Τουλάχιστον, αυτό θα έλεγαν οι άνθρωποι της Ελευθερίας. Οι άνθρωποι της Αρετής χρησιμοποιούν νόμους για να επιτύχουν τους σκοπούς τους και οι νόμοι βασίζονται στον εξαναγκασμό. Κάθε νομικός κανόνας προσδιορίζει μια περίσταση στην οποία το κράτος θα κάμψει τη βούληση των πολιτών του. Χωρίς τη μονοπωλιακή βία του κράτους, οι νόμοι δεν μπορούν να εφαρμοστούν. Οι άνθρωποι της Αρετής είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν αυτόν τον εξαναγκασμό, για να επιτύχουν τους ενάρετους σκοπούς τους. Ως εκ τούτου -ισχυρίζονται οι άνθρωποι της Ελευθερίας- είναι πρόθυμοι να χρησιμοποιήσουν βία για να γίνει το δικό τους.
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας είναι παρακμιακοί. Τουλάχιστον, αυτό θα έλεγαν οι άνθρωποι της Αρετής. Εάν δεν υπάρχουν εγκλήματα ηθικής και τα άτομα είναι ελεύθερα να αποφασίζουν για τις αξίες τους, επακολουθεί η ηθική διαφθορά. Οι φιλελεύθεροι και οι ελευθεριάζοντες είναι ξαδέλφια, θα δήλωναν οι άνθρωποι της Αρετής. Ο υπερβολικός ατομικισμός προκαλεί ηδονοθηρία, ναρκισσισμό και κοινωνική αποσύνθεση.
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας, όμως, μπορούν κι εκείνοι να είναι ενάρετοι. Μπορούν να ενστερνίζονται τις αξίες της πίστης, της οικογένειας και της κοινότητας. Μπορούν να αποδοκιμάζουν συμπεριφορές, όπως η πορνεία, την οποία θα απαγόρευαν οι άνθρωποι της Αρετής. Ωστόσο, οι άνθρωποι της Ελευθερίας κάνουν μια διάκριση που οι άνθρωποι της Αρετής δεν μπορούν ή δεν θέλουν να κάνουν.
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας βλέπουν δύο διαφορετικά ερωτήματα, ενώ οι άνθρωποι της Αρετής βλέπουν μόνο ένα. Πώς θα ήταν πρέπον να συμπεριφέρονται οι άνθρωποι; Πώς είναι υποχρεωμένοι να συμπεριφέρονται; Για τους ανθρώπους της Ελευθερίας, το πρώτο ερώτημα είναι φιλοσοφικό και προσωπικό. Το δεύτερο είναι νομικό και καταναγκαστικό. Η απάντηση στο πρώτο δεν απαντά στο δεύτερο. Οι άνθρωποι της Ελευθερίας δεν επιβάλλουν την ηθική τους κρίση στους άλλους. Και δεν ανέχονται να τους επιβάλλουν οι άλλοι την δική τους.
Παραδόξως, οι άνθρωποι της Ελευθερίας έχουν μια πίστη, που στους ανθρώπους της Αρετής απουσιάζει. Έχουν πίστη στην αυθόρμητη τάξη. Αν αφήσουμε τους ανθρώπους ήσυχους, λένε, τα πράγματα θα εξελιχθούν μια χαρά. Οι ατομικές αποφάσεις θα συναπαρτίσουν την ειρήνη και την ευημερία. Οι άνθρωποι της Αρετής δεν πιστεύουν στην αυθόρμητη τάξη. Θέλουν να έχουν τα χέρια τους στο τιμόνι, για να μπορούν να διαχειρίζονται τους ανθρώπους προς ενάρετους σκοπούς.
Οι άνθρωποι της Ελευθερίας δεν θέλουν να τους διαχειρίζονται. Πιστεύουν ότι το πρόβλημα της Δύσης είναι η πολύ λίγη ελευθερία. Οι άνθρωποι της Αρετής πιστεύουν ότι το πρόβλημα είναι η πάρα πολλή ελευθερία. Οι άνθρωποι της Ελευθερίας αντιτίθενται στο εκτελεστικό κράτος. Οι άνθρωποι της Αρετής το ενστερνίζονται, αν κατευθύνει τους ανθρώπους σε σωστούς σκοπούς. Κανείς δεν θα προσυπογράψει το πλάνο του άλλου. Παρ’ ό,τι συνεργάζονται για να αντισταθούν στην τυραννία των woke, δεν είναι πιθανό να πετύχουν παρ’ εκτός εάν συμφιλιωθούν μεταξύ τους.
Δείτε σχετικά: «Great Reset, μέρος 5: H woke, πολιτικά «ορθή» ιδεολογία»
Στη συγκέντρωση, ο περισσότερος κόσμος ήταν άνθρωποι της Αρετής. Οι λίγοι άνθρωποι της Ελευθερίας που ήταν παρόντες κατάλαβαν σιγά σιγά ότι είχαν πάει σε ένα είδος εκκλησίας στην οποία δεν ανήκαν. Οι άνθρωποι της Αρετής που γέμιζαν την αίθουσα, σταθεροί στην πεποίθησή τους ότι ήξεραν καλύτερα τι είναι το Σωστό και το Καλό, δεν φαινόταν να αντιλαμβάνονται την παρουσία τους. Ή ακόμα ακόμα, ότι υπήρχαν καν.
Κοντά στο τέλος, μίλησα με έναν σοβαρό, γλυκομίλητο κύριο με κοκκάλινα γυαλιά. Στον ιδανικό κόσμο του, ο νόμος θα απαγόρευε τις συμπεριφορές που έρχονται σε σύγκρουση με το Καλό, όπως το αντιλαμβανόταν. Όταν επεσήμανα ότι κάποιοι στην αίθουσα θα αντιτίθεντο σε αυτό το εγχείρημα με όλη τους τη δύναμη, το σαγόνι του έπεσε και τα μάτια του άνοιξαν διάπλατα πίσω από τους χοντρούς φακούς του. Αυτή η πιθανότητα δεν του είχε περάσει από το μυαλό.
Δεν βλέπουν όλοι τον ελέφαντα στο δωμάτιο.
Ο Bruce Pardy είναι εκτελεστικός διευθυντής του Rights Probe και καθηγητής Νομικής στο Queen's University.