Ο αποφασιστικός παράγοντας για τον θρίαμβο του Milei (+video)
Άρθρο του Guillermo Figueroa, δημοσιευμένο στις 17/1/2024
Ένα χαρακτηριστικό που έχει αγνοηθεί μέχρι σήμερα από τα μέσα ενημέρωσης είναι πιθανώς ο καθοριστικός παράγοντας για την μετεωρική άνοδό του στην εξουσία: η εννοιολογική του σαφήνεια. Ο Milei δηλώνει ότι είναι ιδεολογικά αναρχοκαπιταλιστής, με πρακτικές πολιτικές ενέργειες στη σφαίρα της ελαχισταρχίας (σ.σ. κράτος μόνο για στρατό, αστυνομία και δικαιοσύνη).
Sandro - ‘‘Trigal’’
Πολλά έχουν γραφτεί στον διεθνή Τύπο, συμπεριλαμβανομένου του Τύπου της Αργεντινής, για τον πρόσφατα εκλεγμένο Πρόεδρο της Αργεντινής Χαβιέρ Μιλέι, κυρίως για το πώς είναι ακροδεξιός (στους αριστερούς κύκλους θέλουν πραγματικά να τον σπιλώσουν σαν φασίστα ). Ορισμένοι ανεξάρτητοι δημοσιογράφοι και παρατηρητές σχολίασαν το πώς τα ανακοινωθέντα σχέδιά του θα μπορούσαν να μετατρέψουν την Αργεντινή σε μια ευημερούσα χώρα, ακολουθώντας κλασικές φιλελεύθερες πολιτικές. Ένα σημαντικό χαρακτηριστικό που έχει αγνοηθεί μέχρι σήμερα στα μέσα ενημέρωσης είναι πιθανώς ο καθοριστικός παράγοντας για τη μετεωρική άνοδό του στην πολιτική πρωτοκαθεδρία και την εξουσία: η εννοιολογική του σαφήνεια.
Ο Milei λέει ότι ιδεολογικά είναι αναρχοκαπιταλιστής, με πρακτικές πολιτικές ενέργειες στη σφαίρα της ελαχισταρχίας (σ.σ. κράτος μόνο για στρατό, αστυνομία και δικαιοσύνη). Αυτό οφείλεται στην τεράστια οικονομική δυσπραγία που πρέπει να υπομείνει το πάνω από το 40% του πληθυσμού της Αργεντινής, που ακόμη και η επιβίωσή τους θα μπορούσε να τεθεί σε κίνδυνο δίχως την κρατική βοήθεια που λαμβάνουν επί του παρόντος, ειδικά υπό τους όρους της, έως τώρα, τρομακτικά επαχθούς εργατικής νομοθεσίας, που εμποδίζει τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.
Αν εκτιμάς την δουλειά που κάνω και θέλεις να μου δώσεις ώθηση να συνεχίσω, τώρα μπορείς είτε να κάνεις μια δωρεά χωρίς δέσμευση, είτε να γίνεις συνδρομητής-τρια με το ελάχιστο ποσό που επιτρέπει η πλατφόρμα του Substack:
5 ευρώ/μήνα ή 30 ευρώ/έτος.
Ο Milei είναι επαγγελματίας οικονομολόγος, μεγαλωμένος στο εκπαιδευτικό σύστημα της Αργεντινής. Σύμφωνα με τα λόγια του, τον εκπαίδευσαν να γίνει είτε μαρξιστής κεϋνσιανός, είτε νεοκεϋνσιανός με εκτεταμένη νεοκλασική κατάρτιση, ειδικά στους τομείς της μαθηματικής μοντελοποίησης και της οικονομικής ανάπτυξης.
Στην ομιλία της αποδοχής του πτυχίου του, λαμβάνοντας μετ’ επαίνων το διδακτορικό του από την «αυστριακή» μεταπτυχιακή σχολή οικονομικών και επιχειρήσεων ESEADE στο Μπουένος Άιρες τον Δεκέμβριο του 2022, ο Milei μίλησε για μια προσαρμοσμένη έκδοση του διδακτορικού του σε μια συλλογή κειμένων προς τιμήν του Jesús Huerta de Soto, ξεκινώντας μια περιήγηση στην νεοκλασική μαθηματική μοντελοποίηση της οικονομικής ανάπτυξης και στους περιορισμούς της. Επισήμανε το πώς έγινε υπέρμαχος των αυστριακών οικονομικών διαβάζοντας την αυτόνομη δημοσίευση του «Monopoly and Competition», του Murray Rothbard, το 2013, καταλήγοντας στο συμπέρασμα ότι όλα όσα γνώριζε ο ίδιος μέχρι τότε για τη δομική θεωρία της αγοράς ήταν λάθος. Διηγήθηκε το πώς βίωσε μια πραγματική επιφοίτηση αφ’ ότου διάβασε δεκάδες βιβλία «Αυστριακών» συγγραφέων σχετικά με όλα τα θέματα που τον απασχολούσαν μέχρι τότε: την οικονομική ανάπτυξη, τον ρόλο του επιχειρηματία και της επιχείρησης, τον ανταγωνισμό της αγοράς, τις αποτυχίες της αγοράς, την διανομή που προέκυψε από την παραγωγή , και την καταστροφικότητα κάθε κρατικής παρέμβασης. Με αυτή τη γνώση, απέρριψε τις ιδέες της οικονομικής ισορροπίας, των εξωτερικοτήτων και της ασυμμετρίας των πληροφοριών.
Από το βιβλίο Σοσιαλισμός του Ludwig von Mises, άντλησε την άποψη ότι μόνο δύο οικονομικά συστήματα είναι εφικτά στην κοινωνία - ο καπιταλισμός και ο σοσιαλισμός - και ότι όλα τα ενδιάμεσα συστήματα θα οδηγήσουν αναπόφευκτα στον σοσιαλισμό, έτσι όλες οι προσπάθειες των νεοκλασικών καταλήγουν να λειτουργούν υπέρ της θεσμοθέτησης του σοσιαλισμού στην κοινωνία (αυτό που ο Μιλέι ορίζει ως την «νεοκλασική παγίδα»).
Ως αποτέλεσμα της τεράστιας επιρροής των ιδεών του Milei στον λαό της Αργεντινής, τα έργα των Mises, Rothbard και FA Hayek πωλούνται σαν ζεστά ψωμάκια σε μια χώρα που προηγουμένως κυριαρχούσαν οι μαρξιστικές, κεϋνσιανές και κρατιστικές απόψεις—μερικές από αυτές εγχώριες, όπως π.χ. οι θεωρίες του Raúl Prebisch. Εάν ακόμη και το ένα δέκατο των 14,5 εκατομμυρίων ανθρώπων που ψήφισαν τον Μιλέι καταλάβουν τις ιδέες πίσω από τον καπιταλισμό και τον αναρχισμό της ελεύθερης αγοράς, αυτό θα σήμαινε μια ριζική αλλαγή για την Αργεντινή, που θα παγίωνε το πολιτικό μέλλον αυτής της χώρας, εάν ο Μιλέι αποδειχθεί επιτυχής στην εφαρμογή του πολιτικού και οικονομικού του προγράμματος.
Ο Javier Milei είναι ένα ωμά ειλικρινές άτομο, με σταθερές πεποιθήσεις και μια παθιασμένη και μαχητική προσωπικότητα, όλα αυτά του έδωσαν το αρχικό άνοιγμα για να αρχίσει να εμφανίζεται στην τηλεόραση της Αργεντινής. Με αυτόν τον τρόπο, σημαντικό ποσοστό του λαού της Αργεντινής τον γνώρισε αδιαμεσολάβητα και ενημερώθηκε για τις απόψεις του. Αυτές οι απόψεις και η υπεράσπισή τους, από τη διάγνωση των χαοτικών οικονομικών και πολιτικών κρίσεων της Αργεντινής έως ένα πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων για την επίλυσή τους, πηγάζουν από την τεράστια γνώση του για τον καπιταλισμό.
Το κυβερνητικό του πρόγραμμα περιλαμβάνει πρωτόγνωρες πολιτικές πρωτοβουλίες, όπως η μείωση του δημοσιονομικού ελλείμματος στο μηδέν στην αρχή της διακυβέρνησής του, το κλείσιμο της κεντρικής τράπεζας και η καθιέρωση ενός συστήματος ελεύθερης κυκλοφορίας νομισμάτων.
Σκοπεύει να ρευστοποιήσει τα περιουσιακά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας σε δολάρια Ηνωμένων Πολιτειών και να εξαγοράσει όλες τις υποχρεώσεις της τράπεζας με τα έσοδα (το εξέχον πρόγραμμά του για δολαριοποίηση), οπότε μπορεί να υιοθετηθεί το σύστημα της ελεύθερης κυκλοφορίας νομισμάτων, επιτρέποντας στους Αργεντινούς να επιλέγουν ελεύθερα αν θέλουν να χρησιμοποιήσουν μια ονομαστική αξία συναλλάγματος, πολύτιμα μέταλλα ή ακόμα και κρυπτονομίσματα ως μέσα ανταλλαγής.
Τα νομισματικά και δημοσιονομικά μέτρα του θα ανακόψουν τις τρέχουσες συνθήκες υπερπληθωρισμού που δημιουργούνται στη χώρα. Εκτός από αυτά τα μέτρα, έχει ανακοινώσει ότι το πρόγραμμά του θα προτείνει μια πορεία 35 ετών, για να γίνει η Αργεντινή ένα ανεπτυγμένο έθνος και να ανακτήσει το καθεστώς της προηγμένης οικονομίας που κατείχε στις αρχές του 20ού αιώνα, που θα εφαρμοστεί από άλλους, μετά από αυτόν.
Η βαθιά κατανόηση των οικονομικών και του κράτους από τον Milei τον ωθεί σε όλες τις πολιτικές του προσπάθειες—έχοντας δημοσιεύσει δέκα βιβλία από την επιφοίτησή του το 2013. Το παθιασμένο και μαχητικό ύφος του βασίζεται σε αυτή τη γνώση, σε συνδυασμό με ένα βαθύ μίσος για την κρατική παρέμβαση στην κοινωνική ζωή. Είναι πραγματικά ένας επιχειρηματίας της πολιτικής, ικανός να εκμεταλλευτεί την πολιτική ευκαιρία να φτάσει στο απόγειο της εξουσίας στην Αργεντινή —κάτι που κανείς δεν φανταζόταν πως ήταν δυνατό— και να εφαρμόσει όλο τον πατριωτικό του ζήλο στο πρόγραμμα ανασυγκρότησής της.
Αυτό έρχεται σε πλήρη αντίθεση με τους σύγχρονους συντηρητικούς και δεξιούς πολιτικούς, που έχουν απογοητεύσει εμφατικά στο παρελθόν και που δεν έχουν τρόπο να αντιμετωπίσουν τις διανοητικές θέσεις της κρατικίστικης αριστεράς, καθώς αυτοί οι πολιτικοί δεν έχουν τη γνώση του καπιταλισμού που θα τους επέτρεπε να το πράξουν. Συχνά δέχονται τα κρατικίστικα επιχειρήματα ως βάση για την επίλυση των προβλημάτων της κοινωνίας. Αυτή είναι η μεγαλύτερη αδυναμία τους. Ωστόσο, αυτό δεν συμβαίνει με τον Milei.
Τα μέσα που έχει χρησιμοποιήσει ο Milei για την επίτευξη της πολιτικής του επιτυχίας είναι εκπληκτικά, ειδικά αν σκεφτεί κανείς ότι έχει ξοδέψει πολύ λίγα χρήματα σε αυτά. Αυτά τα μέσα μπορούν να ταξινομηθούν σε τρεις κύριες ομάδες. «Ζωντανές εμφανίσεις» :
1. όπου άτομα που ενδιαφέρονται να εμφανίστεί στις κοινότητές τους εξασφαλίζουν έναν χώρο και διοργανώνουν συγκεντρώσεις, όπου οι παριστάμενοι πληρώνουν στην πραγματικότητα εισιτήριο εισόδου
2.όπου, με την εκ των προτέρων ανακοίνωση ότι θα ήταν παρών σε μια συγκεκριμένη συνοικία του Μπουένος Άιρες ή σε μια πόλη στις επαρχίες, χιλιάδες άνθρωποι τον συνόδευαν καθώς περπατούσε στη γειτονιά τους
3.όπου τον προσκαλούσαν να παραστεί σε πολλές ειδησεογραφικές εκπομπές πολιτικού περιεχομένου στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης και έδινε εκτενείς συνεντεύξεις, εξηγώντας πάντα λεπτομερώς τα σχέδια δράσης του για την ανάσχεση της κρίσης στην Αργεντινή
Μια καταπληκτική παραλλαγή των «ζωντανών εμφανίσεών» του περιελάμβανε τον Milei να κάνει διαλέξεις οικονομικών σε ένα δημόσιο πάρκο, προσελκύοντας αρκετές εκατοντάδες ακροατές, που τον άκουγαν να εξηγεί τις θεωρητικές αιτίες για τη δεινή κατάσταση της Αργεντινής και το πρόγραμμά του για να την αναστρέψει.
Ποτέ δεν αγόρασε δημοσιότητα στο ραδιόφωνο, την τηλεόραση ή το διαδίκτυο, ούτε εμφάνισε αφίσες στους δρόμους, οι οποίες θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ στις προεκλογικές εκστρατείες της Λατινικής Αμερικής, ενώ οι κύριοι αντίπαλοί του ξόδεψαν το ισοδύναμο εκατοντάδων εκατομμυρίων δολαρίων ΗΠΑ σε αυτές τις μορφές δημοσιότητας (οι παρατηρητές εκτιμούν ότι ο υποψήφιος της απελθούσας κυβέρνησης ξόδεψε το ισοδύναμο σχεδόν 10 δισεκατομμυρίων δολαρίων στην εκστρατεία του -περίπου το 2% του ακαθάριστου εγχώριου προϊόντος της Αργεντινής- σε δημοσιότητα και σε άμεσες πληρωμές και εκπτώσεις φόρων προς τους πολίτες, με αυτά τα κεφάλαια να προέρχονται από τα κρατικά ταμεία) .
Ο Μιλέι ξεκίνησε τη δημόσια καριέρα του ως πολιτιστικός αντεπαναστάτης το 2014 -μαζί με άλλους εξέχοντες Αργεντινούς κοινωνικούς σχολιαστές- αλλά αποφάσισε να μπει στην πολιτική το 2021 για να ηγηθεί των αλλαγών που υποστήριζε, εκλεγόμενος στην Κάτω Βουλή του Κογκρέσου στα τέλη του 2021. Η διαύγεια του μυαλού του του επέτρεψε να διατυπώσει ένα συνεκτικό μήνυμα που επηρέασε αρκετούς Αργεντινούς, ώστε να του εμπιστευτούν την ανοικοδόμηση της χώρας τους. Η τρέχουσα κρίση σε αυτή τη χώρα έχει οδηγήσει ένα σημαντικό ποσοστό του πληθυσμού της Αργεντινής -ιδιαίτερα τους νεότερους ανθρώπους- να εμπιστεύονται τις ιδέες της ελευθερίας, του καπιταλισμού και της προστασίας των πολιτών από το κράτος, που έχουν βρει την ενσάρκωσή τους στο πρόσωπο του Javier Milei.
Ο Milei υπονομεύει τα ίδια τα θεμέλια του σύγχρονου κράτους εξαλείφοντας την κεντρική τράπεζα και μειώνοντας δραστικά το μέγεθος του κράτους της Αργεντινής. Εάν καταφέρει να λύσει τις πολλαπλές κρίσεις της Αργεντινής και να επαναφέρει την ευημερία σε αυτή τη χώρα, θα έχει αποδείξει ότι η κυρίαρχη πολιτική δομή της εποχής μας είναι μη βιώσιμη. Όλα αυτά θα βασίζονται αποκλειστικά στη δύναμη των ιδεών, που μεταλαμπαδεύονται με απόλυτη πεποίθηση και περίσσιο πάθος.
[ Για περισσότερα άρθρα σχετικά με τον Javier Milei, επιλέξτε την ετικέτα «Αναρχοκαπιταλισμός» στο πάνω τμήμα της αρχικής σελίδας του X-Press ]
Ο Guillermo Figueroa έχει πτυχία Χημικού Μηχανικού από το Texas A&M University και γράφει από τη Γουατεμάλα. Σπούδασε αυστριακά οικονομικά υπό τον Joseph Keckeissen στο Universidad Francisco Marroquín στη Γουατεμάλα.