Βίος και πολιτεία: Το όργιο αυταρχισμού του Ζελένσκι στην Ουκρανία
Με αφορμή την χθεσινή επίσκεψη του Έλληνα πρωθυπουργού στην Ουκρανία, ας ρίξουμε μια ματιά στο πώς απαγόρευσε κόμματα και ΜΜΕ ο «δημοκράτης» Ζελένσκι.
Ετικέτες: Πόλεμος, Ουκρανία
Άρθρο του Liam Cosgrove, δημοσιευμένο στις 29/11/2022 από το Mises Institute.
Μπορείτε να ακούσετε αυτό το άρθρο στα ελληνικά μέσω της εφαρμογής του Substack για κινητά
Τα παρακάτω είναι μια ξεχασμένη εδώ και καιρό ιστορία σχετικά με την πραγματική στάση του Ουκρανού Προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι απέναντι στην ελευθερία του λόγου. Ο Ζελένσκι απεικονίζεται σαν ήρωας από τον δυτικό Τύπο από την έναρξη της εισβολής της Ρωσίας, ωστόσο στο -όχι και τόσο μακρινό- παρελθόν, πολλές διεθνείς οργανώσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων και πολλοί θορυβημένοι Ουκρανοί έκρουαν τον κώδωνα του κινδύνου για τα επικίνδυνα και αντιδημοκρατικά πρότυπα συμπεριφοράς που επεδείκνυε ο Πρόεδρος.
Ιδού τι συνέβη…
«Αυτοί [οι άνθρωποι της κυβέρνησης Ζελένσκι] πιστεύουν ότι είναι δυνατό να επιστρέψει το Ντόνετσκ και το Λουγκάνσκ στην Ουκρανία με τη βία», έγραφε ένας τίτλος του ουκρανικού ειδησεογραφικού πρακτορείου Newsone τον Δεκέμβριο του 2021. «Μόνο ένα αυτοκτονικό και στενόμυαλο άτομο [θα μπορούσε να το πιστέψει αυτό].» Το άρθρο παραθέτει τα λόγια του Viktor Medvedchuk, ιδιοκτήτη του Newsone, ο οποίος επικρίνει τον Πρόεδρο ότι απαρνήθηκε την προεκλογική του υπόσχεση για εξεύρεση ειρηνικής λύσης στις συγκρούσεις στην Ανατολική Ουκρανία, ένα θέμα που, όπως ανέφερε το BBC, ήταν η «νούμερο ένα υπόσχεση» του Ζελένσκι.
Στις 3 Φεβρουαρίου 2021, ο Πρόεδρος Ζελένσκι παρέκαμψε το ουκρανικό κοινοβούλιο για να επιβάλει κυρώσεις σε τρεις τηλεοπτικούς σταθμούς που πιστευόταν ότι συνδέονται με τον Medvedchuk, ηγέτη του αντιπολιτευτικού μπλοκ κομμάτων και νόμιμα εκλεγμένου μέλους του κοινοβουλίου. Τα κανάλια τέθηκαν αμέσως εκτός αέρα, συμπεριλαμβανομένου του Newsone. Ο Ζελένσκι επέβαλε επίσης κυρώσεις στην εταιρεία αεροπορικών ταξιδιών που χρησιμοποιούσε ο Medvedchuk και πίεσε τις αμερικανικές εταιρείες μέσων κοινωνικής δικτύωσης, όπως το YouTube και το Facebook, να απενεργοποιήσουν τους λογαριασμούς εταιρειών που συνδέονται με το Medvedchuk, κάτι που τελικά έγινε.
Δικαιολογημένες από τους δεσμούς του Medvedchuk με τον Πούτιν, αυτές οι ενέργειες καταδικάστηκαν ευρέως από διεθνείς, ευρωπαϊκές και ουκρανικές ΜΚΟ για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Υποστηρικτές του ελεύθερου τύπου, όπως η Διεθνής και Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία Δημοσιογράφων (IFJ και EFJ), που εκπροσωπούν συλλογικά εκατοντάδες χιλιάδες δημοσιογράφους σε 140 χώρες, κατήγγειλαν από κοινού το διάταγμα, αποκαλώντας το «μια εξωδικαστική και πολιτικά υποκινούμενη απαγόρευση και μια κατάφωρη επίθεση κατά της ελευθερίας του Τύπου, που πρέπει επειγόντως να ανακληθεί».
Ένα τμήμα των Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) εξέδωσε μια ανακοίνωση, δηλώνοντας ότι η απόφαση δεν είχε ληφθεί από αμερόληπτη αρχή και ότι δεν είχε την κατάλληλη αιτιολόγηση και αναλογία. Η Εθνική Ένωση Δημοσιογράφων της Ουκρανίας (NUJU), μια ομάδα που έχει επανειλημμένα καταδικάσει την Ρωσία για τη σημερινή εισβολή, επέκρινε ανοιχτά τις κυρώσεις του 2021επειδή «Στερούν από τους Ουκρανούς πολίτες την πρόσβαση στα μέσα ενημέρωσης, χωρίς να έχει προηγηθεί δίκη, και απαγορεύουν εκατοντάδες δημοσιογράφους και μέσα ενημέρωσης. Το δικαίωμα στην εργασία αποτελεί επίθεση στην ελευθερία του λόγου».
Ο Medvedchuk, ακόμη εν ενεργεία μέλος του κοινοβουλίου εκείνη την εποχή, θα δημιουργήσει έναν νέο οργανισμό ενημέρωσης με το όνομα First Independent. Ο Ζελένσκι διέλυσε τον οργανισμό αυτό λίγους μήνες αργότερα.
Η βαριά αμέλεια εκ μέρους των ουκρανικών αρχών στην επιβολή του νόμου έγινε επίσης κεντρικό ζήτημα διεθνώς και επισημάνθηκε από τις υπηρεσίες πληροφοριών των ΗΠΑ. Μια έκθεση του αμερικανικού υπουργείου Εξωτερικών του 2021 για την Ουκρανία επέρριψε την ευθύνη «για την εμφάνιση μιας κουλτούρας ατιμωρησίας» στην «αδράνεια της κυβέρνησης στην διαλεύκανση των εγκλημάτων».
«Οι κυβερνητικές αρχές συμμετείχαν ορισμένες φορές σε επιθέσεις εναντίον δημοσιογράφων και τις ενέκριναν», συνεχίζει η έκθεση, επικαλούμενη αξιόπιστους ισχυρισμούς ότι «η κυβέρνηση άσκησε δίωξη σε δημοσιογράφους ως αντίποινα για το έργο τους».
Επαυξάνοντας τον αυταρχισμό
Αγνοώντας τις διεθνείς αντιδράσεις, στις 20 Αυγούστου 2021 ο Ζελένσκι επέβαλε ευρείες κυρώσεις εναντίον διάφορων εκδοτών ψηφιακών μέσων ενημέρωσης, και πάλι χωρίς κοινοβουλευτική συμμετοχή. Το Strana, ένα από τα μεγαλύτερα μέσα ενημέρωσης της Ουκρανίας εκείνη την εποχή, με 24 εκατομμύρια επισκέψεις τον μήνα, ήταν ο πρωταρχικός στόχος των κυρώσεων. Αφού αποκόπηκε η κύρια διεύθυνση url του (strana.ua), το μέσο μεταφέρθηκε σε άλλο τομέα (strana.news), ο οποίος εξακολουθεί να είναι απαγορευμένος στην Ουκρανία. Η αναγνωσιμότητα του Strana μειώθηκε κατά περισσότερο από 94%.
Οι οργανώσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, για άλλη μια φορά, δεν βρήκαν πειστική την δικαιολογία περί «φιλορωσικών» δεσμών. Οι προαναφερθείσες ομάδες για την δημοσιογραφική ελευθερία, IFJ, EFJ και NUJU, εξέδωσαν μια κοινή ανακοίνωση αποκαλώντας το διάταγμα «εξωδικαστική ενέργεια» και το μέμφθηκαν ως «απειλή για την ελευθερία του Τύπου και τον πλουραλισμό των μέσων ενημέρωσης στη χώρα». Το EFJ διευκρίνισε περαιτέρω ότι «το Strana.ua είναι ένα από τα λίγα εναπομείναντα μέσα ενημέρωσης της αντιπολίτευσης στην Ουκρανία». Το Freedom House, ένας αμερικανικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός υπέρ της δημοκρατίας, με πρόεδρο την Eleanor Roosevelt, προέτρεψε τον Πρόεδρο των ΗΠΑ Μπάιντεν να λάβει μια πιο σθεναρή στάση ενάντια στις ενέργειες του Ζελένσκι. «Ο Ζελένσκι συνεχίζει να χρησιμοποιεί την εκτελεστική εξουσία, χωρίς δικαστικό έλεγχο, για να επιβάλλει κυρώσεις σε μέσα ενημέρωσης, τεχνολογικές πλατφόρμες, δημοσιογράφους και ιστοτόπους με το πρόσχημα της καταπολέμησης της παραπληροφόρησης», ανέφερε ο οργανισμός σε ανοιχτή επιστολή του προς τον Πρόεδρο των ΗΠΑ.
Ίσως ο πιο ενδιαφέρων στόχος των κυρώσεων του Αυγούστου 2021 να ήταν ο Anatoly Sharij, ένας δημοσιογράφος και μπλόγκερ γεννημένος στο Κίεβο και με αφοσιωμένο κοινό στην Ουκρανία, ο οποίος ίδρυσε ένα πολιτικό κόμμα με το όνομά του το 2019. Το «Κόμμα του Sharij» έλαβε σχεδόν το 10% των ψήφων σε ορισμένες περιφέρειες κατά τη διάρκεια των εθνικών εκλογών της Ουκρανίας το 2020, με αρκετούς υποψηφίους να αναλαμβάνουν αξιώματα σε δημοτικό και περιφερειακό επίπεδο.
Ο Σαρίτζ αναγκάστηκε να δραπετεύσει από την χώρα λόγω της δίωξής του από τον Βίκτορ Γιανουκόβιτς, έναν πρώην Πρόεδρο της Ουκρανίας, τον οποίο πολλά δυτικά μέσα ενημέρωσης κατηγορούν ότι ευθυγραμμίζεται με το Κρεμλίνο. Μακράν του να εκδηλώνει «φιλορωσικά» αισθήματα, ο Σαρίτζ καταδίκασε σθεναρά την εισβολή του Πούτιν τον Μάιο, δηλώνοντας σε συνέντευξή του στην ισπανική El Independiente: «Ο πόλεμος αποτελεί επιθετικότητα και εισβολή της Ρωσίας εναντίον του ουκρανικού λαού».
Μια οργάνωση που συνδέεται με τον ΟΗΕ ερεύνησε τις κυρώσεις του Ζελένσκι εναντίον του Σαρίτζ και κατέληξε στο εξής συμπέρασμα: «Ο Σαρίτζ παρουσιάζεται ψευδώς από τις αρχές ως δημοσιογράφος που είναι υπέρ του Κρεμλίνου, υπέρ του Πούτιν και υπέρ της ρωσικής Ομοσπονδίας». Σε μια διάσκεψη στις Βρυξέλλες, ο Σαρίτζ εξέφρασε την πεποίθησή του ότι το Donbas και η Κριμαία είναι τμήματα της Ουκρανίας, αλλά διαφωνεί με την προσέγγιση του Ζελένσκι στη σύγκρουση. Σε απάντηση στο ότι χαρακτηρίστηκε ως συμπαθών την Ρωσία, ο Σαρίτζ είπε : «Η ουκρανική κυβέρνηση χρησιμοποιεί πολύ βολικά τέτοιες ταμπέλες εναντίον οποιουδήποτε εκφράζει οποιαδήποτε κριτική… Έχω το δικαίωμα να επικρίνω τη διαφθορά του προέδρου και της κυβέρνησης».
Το Κόμμα του Σαρίτζ ήταν μεταξύ των πολλών πολιτικών κομμάτων που διαλύθηκαν με προεδρικό διάταγμα κατά την έναρξη του πολέμου στη Ρωσία, απόφαση που επικυρώθηκε από το Ανώτατο Δικαστήριο της Ουκρανίας χωρίς δυνατότητα περαιτέρω προσφυγής.
Με τα λόγια των Ουκρανών
Μια εγχώρια προοπτική για τις σχέσεις του Τύπου και του Ζελένσκι προέρχεται από ένα ουκρανικό μέσο που είναι πλέον γνωστό σε πολλούς δυτικούς, το The Kyiv Independent, του οποίου οι ακόλουθοι στο Twitter αυξήθηκαν από μόλις 11.400 λίγες εβδομάδες πριν από την εισβολή σε περισσότερους από 2,2 εκατομμύρια, καθώς παρείχε ζωντανές ενημερώσεις για τον πόλεμο στους αγγλόφωνους σε όλο τον κόσμο.
Έχοντας επαινεθεί από το Forbes νωρίτερα το έτος 2022 για τις αναφορές τους σχετικά με τα ρωσικά εγκλήματα πολέμου και τους σχολιασμούς που ζητούσαν κυρώσεις από τη Δύση κατά της Ρωσίας, είναι δύσκολο να απεικονιστεί το συγκεκριμένο μέσο ως φιλικό προς το Κρεμλίνο. Πριν από την εισβολή, τον Ιανουάριο του 2022, η The Kyiv Independent δημοσίευσε ένα άρθρο με τίτλο «Πώς κινείται η κυβέρνηση Ζελένσκι για να διαλύσει την ελευθερία του Τύπου στην Ουκρανία».
«Τους τελευταίους τέσσερις μήνες καταγράφηκε ένα κύμα προσπαθειών ελέγχου των μέσων ενημέρωσης», ανέφερε η Independent, υπογραμμίζοντας το πρότυπο συμπεριφοράς της κυβέρνησης που χαρακτηρίζεται από «απειλές για ποινικές διώξεις κατά των μέσων ενημέρωσης και των δημοσιογράφων». Συμπυκνώνοντας την προεδρία Ζελέσνκι σε μία μόνο πρόταση, ο συγγραφέας έγραψε: «Αντί να βελτιώσει τον διάλογό της με τον Τύπο, η κυβέρνηση του Ζελέσνκι αποφάσισε να ακολουθήσει έναν πιο άμεσο δρόμο: να ενισχύσει τους υποστηρικτές και να πιέσει τους επικριτές να σιωπήσουν».
Επανεξετάζοντας την υποστήριξή μας
Καθώς εξετάζουμε την εικόνα του Ζελένσκι, η οποία παρουσιάζεται όχι μόνο από πολλούς οργανισμούς ανθρωπίνων δικαιωμάτων αλλά και από τους ίδιους τους πολίτες, και τη συγκρίνουμε με την εκδοχή που προωθείται από τα δυτικά μέσα ενημέρωσης, θα πρέπει επίσης να επανεξετάσουμε τη συνεχιζόμενη στρατιωτική μας υποστήριξη σε εκείνον.
Σε ένα περιβάλλον που αδέσποτοι πύραυλοι προσγειώνονται στην Πολωνία και οι ευθύνες καταλογίζονται με μια υστερική φρενίτιδα, ο πυρηνικός πόλεμος είναι μια υπαρκτή πιθανότητα. Ο πυρηνικός πόλεμος σημαίνει δισεκατομμύρια νεκρούς, το τέλος του σύγχρονου πολιτισμού και ίσως το τέλος της ανθρωπότητας. Είναι άραγε αυτός ο κίνδυνος έστω και ελάχιστα ανάλογος προς τα οφέλη από το να διασφαλίσουμε ότι ένας διεφθαρμένος δεσποτικός ηγέτης (ο Ζελένσκι) θα διατηρήσει την εξουσία στην ανατολική Ουκρανία αντί ενός άλλου διεφθαρμένου δεσποτικού ηγέτη (του Πούτιν); Δεν βλέπω το πώς κάποιος με -ελάχιστα έστω- λειτουργικές διανοητικές ικανότητες θα δυσκολευόταν να απαντήσει σε αυτήν την ερώτηση.
