Ο αναρχοφιλελεύθερος Μιλέι αποστομώνει δεξιούς κι αριστερούς («αντι»)φασίστες
Η νίκη του Μιλέι σηματοδοτεί μια νέα αρχή για την Αργεντινή, μια αρχή όπου ο φασισμός δεν είναι πλέον η κυρίαρχη ιδεολογία.
Άρθρο του Benjamin Williams, 10/5/2024, Mises Institute. Χρόνος ανάγνωσης 5’.
Η εκλογική νίκη του Javier Milei στην Αργεντινή ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για τους φιλελεύθερους διεθνώς. Για πρώτη φορά, ένας ανοιχτά αναρχοκαπιταλιστής υποψήφιος εξελέγη πρόεδρος ενός κυρίαρχου έθνους. Ωστόσο, η φήμη του Milei δεν περιορίζεται στους φιλελεύθερους κύκλους. Οι δεξιοί σε όλο τον κόσμο τον επαίνεσαν για τη μάχη του ενάντια στη διαφθορά και την οικονομική καταστροφή. Του δόθηκε μάλιστα η εναρκτήρια ομιλία της παρουσίασης του πρώην πρόεδρου Ντόναλντ Τραμπ στη Διάσκεψη Συντηρητικής Πολιτικής Δράσης 2024, ένα από τα μεγαλύτερα γεγονότα της συντηρητικής παράταξης στις Ηνωμένες Πολιτείες. Επί του παρόντος, είναι ένας από τους πιο δημοφιλείς αρχηγούς κρατών στον κόσμο. Αρκετά εντυπωσιακά κατορθώματα για έναν υπέρμαχο μιας ετερόδοξης φιλοσοφίας.
Ο Milei είναι Αυστριακός οικονομολόγος. Δίδαξε οικονομικά για πάνω από είκοσι χρόνια και έγινε διασημότητα, παράλληλα. Οι τηλεοπτικοί σταθμοί της Αργεντινής τον έφερναν σε αντιπαράθεση με τους αριστερούς, και το κοινό των σταθμών αγάπησε πολύ το πνεύμα του και τις αιχμηρές προσβολές προς τους αντιπάλους του. Το στυλ της συζήτησης του είναι μια υπενθύμιση της ξεκαρδιστικής φράσης του Murray Rothbard : «Πάντα ήμουν υπέρ της διάψευσης του δόγματος και στη συνέχεια της επίθεσης κατά του ατόμου (σ.σ. που την εκφέρει). Αυτό δεν αποτελεί ad hominem πλάνη».
Η ικανότητα του Milei ως οικονομολόγος είναι πολύ εμφανής στην προεδρία του. Υπό την καθοδήγησή του, η Αργεντινή έχει σημειώσει «δύο συνεχόμενους μήνες χρηματοοικονομικού πλεονάσματος για πρώτη φορά από τις αρχές του 2011», ένα αρκετά εντυπωσιακό κατόρθωμα. Ο μηνιαίος ρυθμός του πληθωρισμού της μειώθηκε από 25,5% τον Δεκέμβριο σε 20,6% τον Ιανουάριο, 13,2% τον Φεβρουάριο και 11% τον Μάρτιο. Η Αργεντινή θεραπεύεται. Αργά αλλά σταθερά.
Οι επιθέσεις κατά του Μιλέι
Αν και η Αργεντινή βιώνει βελτιώσεις και ο Μιλέι κάνει εντυπωσιακή δουλειά, είναι στόχος σχεδόν μόνιμων επιθέσεων από αριστερούς σε όλο τον κόσμο. Μερικά από τα πιο συνηθισμένα όπλα που χρησιμοποιούνται είναι οι κατηγορίες για «ακροδεξιά» πολιτική και «φασισμό». Ένας συγγραφέας στο Foreign Policy τον χαρακτήρισε «πιθανό δικτάτορα», ενώ το Παγκόσμιο Σοσιαλιστικό Δίκτυο είπε ότι η ομιλία του στο Νταβός, κατά την οποία καταδίκασε τον φασισμό, ήταν «φασιστική φασαρία». Μια viral ανάρτηση στο X (Twitter) έγραφε:
«Ο Χαβιέρ Μιλέι συνεχίζει τη φασιστική του μανία στην Αργεντινή.
Έχει εξουσιοδοτήσει την ιδιωτικοποίηση όλων των υπολοίπων κρατικών βιομηχανιών (δηλαδή οι χορηγοί του εξαργυρώνουν τις δωρεές τους).
Έχει επίσης εξουσιοδοτήσει την πώληση όλης της Κοινωνικής Στέγασης και αναίρεσε όλους τους ελέγχους ενοικίων
Βαδίζει ακριβώς όπως αναμενόταν»
Αποτελεί σχεδόν τελετή ενηλικίωσης για έναν Αυστριακό οικονομολόγο να χαρακτηρίζεται ακροδεξιός, φασίστας, ναζιστής, ρατσιστής ή ομοφοβικός. Ο Rothbard και ο Hans-Hermann Hoppe έχουν αποκληθεί έτσι χιλιάδες φορές. Οι αριστεροί έχουν φτάσει στο σημείο να αποκαλούν τον Λούντβιχ φον Μίζες, έναν Εβραίο που δραπέτευσε από τους Ναζί, υποστηρικτή του φασισμού. Αρκετά παράλογο. Αν κάποιος από αυτούς τους επικριτές έκανε τον κόπο να διαβάσει τι πίστευαν οι πραγματικοί φασίστες, θα συνειδητοποιούσαν ότι αυτοί οι Αυστριακοί οικονομολόγοι είναι το αντίθετο των φασιστών σχεδόν από κάθε άποψη.
Μιλέι εναντίον Μουσολίνι
Ο δικτάτορας Μπενίτο Μουσολίνι και ο στενός του σύντροφος Τζιοβάνι Τζεντίλε ήταν αναμφισβήτητα φασίστες. Επινόησαν τον φασισμό, συνέγραψαν φασιστική βιβλιογραφία και αυτοαποκαλούνταν φασίστες. Επομένως, είναι λογικό ότι αν θέλετε να διαπιστώσετε εάν ο (σ.σ. αναρχο-φιλελεύθερος) Χαβιέρ Μιλέι είναι …φασίστας, θα τον συγκρίνετε με αυτούς τους φασίστες. Οι επικριτές δεν κάνουν ποτέ αυτού του είδους τις συγκρίσεις γιατί γνωρίζουν ότι αυτό θα αποκάλυπτε τις γελοίες κατηγορίες τους ως αυτό ακριβώς που είναι: ανιστόρητες και αδαείς.
Ο Μουσολίνι έβλεπε το κράτος σχεδόν ως κάτι που έπρεπε να λατρεύεται, με τα κείμενά του γεμάτα αναφορές στο μεγαλείο και τη σημασία του. Συνόψισε την άποψή του με το σύνθημα: «Τα πάντα μέσα στο κράτος, τίποτα έξω από το κράτος, τίποτα ενάντια στο κράτος». Σε πλήρη αντίστιξη, οι ομιλίες, οι συζητήσεις και οι ατάκες του Μιλέι είναι γεμάτες με προσβολές και επικρίσεις που απευθύνονται στο κράτος. Ένα από τα πιο διάσημα αποφθέγματά του, «σκουπίζω τον κώλο μου με το κράτος», συμπυκνώνει αυτή την περιφρόνηση. Ο Μιλέι δεν έχει βάλει το κράτος στο βάθρο, όπως ο Μουσολίνι.
Ο Μουσολίνι πίστευε ότι ο καπιταλισμός ήταν βαθιά ελαττωματικός και έπρεπε να καταργηθεί. Στο «Πολιτικό και Κοινωνικό Δόγμα του Φασισμού», αναφέρει ότι το κράτος ήταν «η δύναμη που από μόνη της μπορεί να δώσει λύση στις δραματικές αντιφάσεις του καπιταλισμού» και ότι ο φασισμός θα αντικαθιστούσε τον καπιταλισμό με «ένα σύστημα συνδικαλισμού». Από την άλλη πλευρά, η Milei έχει μια αντίθετη άποψη. Συχνά επαινεί τον καπιταλισμό ως ηθικά και οικονομικά ανώτερο. Στην ομιλία του στο Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ —που αποκλήθηκε «φασιστική φασαρία» από τους σοσιαλιστές— δήλωσε ότι οι άνθρωποι πρέπει να αντιστέκονται στο κράτος, υποστηρίζοντας: «Το κράτος δεν είναι η λύση. Το κράτος είναι το ίδιο το πρόβλημα».
Οι πολιτικές του Μιλέι σίγουρα μόνο φασιστικές δεν είναι. Η δικτατορία του Μουσολίνι υποστήριξε την «κοινωνικοποίηση» (σ.σ. ευφημισμός της κρατικοποίησης) της βιομηχανίας και όχι την ιδιωτικοποίηση. Η δικτατορία του επέβαλλε την ένταξη σε συνδικάτα, σκληρές ρυθμιστικές βιομηχανίες και κοινωνικοποίησε πάνω από ογδόντα εταιρείες. Το 1934, καυχιόταν ότι «τα τρία τέταρτα της ιταλικής βιομηχανικής και αγροτικής οικονομίας» ελέγχονταν από το κράτος. Ο Μουσολίνι διοχέτευσε επενδύσεις στην «κοινωνική» στέγαση. Μόνο στη Ρώμη, χτίστηκαν ενενήντα επτά χιλιάδες διαμερίσματα από το 1924 έως το 1930. Η φασιστική κυβέρνηση έχτισε 147 ολοκαίνουργιες πόλεις από το 1922 έως το 1944. Τον Απρίλιο του 1934, δήλωσε μείωση 12% στα ενοίκια και εφάρμοσε τον έλεγχο των ενοικίων που δεν επρόκειτο να καταργηθεί μέχρι το 1978. Η ανάρτηση στο Χ από έναν από τους επικριτές του Μιλέι καταδεικνύει ότι οι πολιτικές του Μιλέι είναι ακριβώς το αντίθετο του φασισμού.
Η ήττα του φασισμού
Ο Μιλέι δεν είναι φασίστας, αν μη τι άλλο, νίκησε τους φασίστες. Ο αντίπαλος του Μιλέι στις προηγούμενες εκλογές ήταν κάποιος ανοιχτά περονιστής. Οι Περονιστές ακολουθούν τις ιδέες του Χουάν Περόν, ο οποίος συνήθως αυτοπροσδιοριζόταν ως φασίστας, ή κάτι πολύ κοντά σε αυτό. Ο Περόν επαίνεσε τον Μουσολίνι και του απέδωσε τα εύσημα για ένα μέρος της δικής του φιλοσοφία, επίσης βοήθησε τους Ναζί εγκληματίες πολέμου να ξεφύγουν από την Ευρώπη, και οι οικονομικές του πολιτικές ήταν πολύ πιο κοντά σε αυτές του Μουσολίνι, παρά του Μιλέι. Η νίκη του Μιλέι σηματοδοτεί μια νέα αρχή για την Αργεντινή, μια αρχή όπου ο φασισμός δεν είναι πλέον η κυρίαρχη ιδεολογία.
Ο Benjamin Williams είναι συνεργάτης του Henry Hazlitt Project for Educational Journalism του FEE. Έχει δημιουργήσει βίντεο και γραπτό περιεχόμενο για πολλές ελευθεριακές οργανώσεις όπως το Mises Institute και Students For Liberty. Με το ψευδώνυμο PraxBen στο TikTok, έχει συγκεντρώσει πάνω από 200.000 οπαδούς και 100 εκατομμύρια προβολές προωθώντας τα υγιή οικονομικά και την ελευθεροφροσύνη στο νεότερο κοινό. Επίσης, διευθύνει τους λογαριασμούς TikTok και Twitter για το FEE. Έχει εμφανιστεί σε podcasts όπως το The Tom Woods Show για να προωθήσει ιδέες και μεθόδους για να κερδίσει την Gen Z για την ελευθερία. Εκτός πρακτικής, τα κύρια ενδιαφέροντά του είναι η οικονομική ιστορία, το ιδιωτικό δίκαιο και ο κοινωνικός συντηρητισμός. Οι κύριες επιρροές του είναι οι Murray Rothbard, Michael Huemer και Hans-Hermann Hoppe.