Όχι, η αλήθεια και το δίκαιο δεν είναι κάπου στη μέση
Άρθρο του Ben Jarick, που δημοσιεύτηκε στις 13/10/2023 από το Mises Institute. Χρόνος ανάγνωσης 5'
Οι περισσότεροι άνθρωποι θα ισχυριστούν ότι είναι πολιτικά και κοινωνικά «μετριοπαθείς», στην πραγματικότητα όμως αποδέχονται ακραίες σοσιαλιστικές απόψεις
Η μεσαία, συμβιβαστική στάση όσων αποκαλούνται «κεντρώοι» ή «μετριοπαθείς» πολύ συχνά συγχέεται με μια ισορροπημένη και λογική θέση. Τίποτα δεν είναι χειρότερο από έναν ολόκληρο κόσμο που έχει εξαπατηθεί να υποστηρίζει κάτι που ορθολογικά ισοδυναμεί με έγκλημα, πιστεύοντας ότι είναι ισορροπημένο, ρεαλιστικό και βέλτιστο. Ο κεντρώος έχει πειστεί ότι η μεσαία τοποθέτησή του είναι η μόνη δίκαιη στάση και ότι οτιδήποτε άλλο είναι ανισόρροπος εξτρεμισμός. Η ευκαιρία για μια ορθολογική εξέταση αυτών των ισχυρισμών δεν ήταν ποτέ τόσο σημαντική όσο είναι σήμερα.
Ας ξεκινήσουμε συνειδητοποιώντας ότι οι περισσότεροι άνθρωποι δεν αυτοαποκαλούνται στην πραγματικότητα κεντρώοι, αλλά είναι πεπεισμένοι ότι οι απόψεις τους είναι ένα σωστό μείγμα ιδεών, μια διαπραγμάτευση για να συναντηθούν με τους άλλους κάπου στη μέση, κάτι που συνεπάγεται η κεντρώα νοοτροπία (centrism). Είτε πρόκειται για ένα μείγμα ασφάλειας και ελευθερίας, σοσιαλισμού και καπιταλισμού, είτε κολλεκτιβισμού και ατομικισμού, ελάχιστοι παραδέχονται ότι η προσωπική τους αναλογία στο εν λόγω μείγμα βρίσκεται πίσω από την πίστη τους στις πολιτικές τους απόψεις. Οι περισσότεροι είναι πεπεισμένοι ότι έχουν το σωστό μείγμα, ενώ πιστεύουν ότι όσοι έχουν διαφορετικές απόψεις έχουν ένα μείγμα κάπως άστοχο.
Πόσοι παραδοσιακοί συντηρητικοί είναι κατά του σοσιαλισμού χωρίς να συνειδητοποιούν ότι πολλές από τις απόψεις τους βασίζονται στον σοσιαλισμό; Δεν βάζουν την ετικέτα του «σοσιαλισμού» στον κρατικό στρατό, την κρατική αστυνομία και τα δημόσια σχολεία που τόσο αγαπούν, ωστόσο όλα αυτά είναι τυπικά παραδείγματα σοσιαλισμού. Πόσοι προοδευτικοί, υπέρ της διανομής του πλούτου μέσω του κράτους, θα παραδεχτούν πραγματικά ότι θέλουν το κίνητρο του κέρδους να συνεχίσει να υπάρχει, όντας το βαθύ πηγάδι από το οποίο μπορούν να αντλούν νερό διαρκώς; Σχεδόν όλοι έχουν ένα μείγμα, μόνο και μόνο για να μπορούν να ικανοποιούν την συνείδησή τους ότι δεν είναι ριζοσπαστικοί εξτρεμιστές.
Συμβάλλοντας στην περαιτέρω σύγχυση, υπάρχουν κάποιοι παραλληλισμοί στον κόσμο μας που μας υποδηλώνουν ότι το να έχεις ένα μείγμα είναι καλύτερο, όπως τα κράματα μετάλλων που είναι πιο χρήσιμα από τα καθαρά μέταλλα, ή όπως η σωστή θερμοκρασία που είναι ένα μείγμα όχι πολύ ζεστού και όχι πολύ κρύου. Από διαίσθηση συμπεραίνουν ότι αναγκαίος ένας μέτριος συμβιβασμός στα κοινωνικά, οικονομικά και πολιτικά ζητήματα.
Μια διαφορετική οπτική
Τώρα ας δούμε το μείγμα από μια διαφορετική οπτική γωνία. Οι μηχανικοί δεν προσπαθούν να πετύχουν μια υγιή ισορροπία τόσο των αεροπλάνων που συνεχίζουν να πετούν όσο και των αεροπλάνων που πέφτουν από τον ουρανό. Είναι εξαιρετικά «μη ισορροπημένοι» στην άποψή τους ότι όλα τα αεροπλάνα πρέπει να συνεχίσουν να πετούν χωρίς προβλήματα, σε κάθε δυνατό βαθμό. Θα θεωρούσαμε απαράδεκτο εάν το νομικό σύστημα προωθούσε εμφανώς «ένα υγιές μείγμα» προσαγωγής εγκληματιών στη δικαιοσύνη και απελευθέρωσής τους για να κάνουν ό,τι θέλουν. Το σημείο που πρέπει να δούμε εδώ είναι πως δεν πρέπει να ανακατεύουμε δηλητήριο με το φαγητό μας και να το αποκαλούμε υγιή ισορροπία.
Κανένα ποσοστό βίαιων εγκλημάτων δεν έχει θέση στον πολιτισμό μας, όπως η απάτη, η διαφθορά, κι ένας μακρύς κατάλογος παραβατικών πράξεων. Η πρακτική της βίαιης λεηλασίας μέσω του μηχανισμού που ονομάζεται «κράτος» είναι το λογικό ισοδύναμο της εγκληματικότητας, καθώς εικάζεται ότι η εξουσία του κράτους να το κάνει ισοδυναμεί με το δικαίωμα να το κάνει, και καθώς απορρίπτονται τα υπόλοιπα ειρηνικά μέσα χρηματοδότησης, σαν να είναι κατώτερα. Κανένας βαθμός αυτού που είναι εγκληματικό -από ορθολογική άποψη- δεν είναι καθ’ οποιονδήποτε τρόπο ένα ποιοτικό συστατικό, για να το ενσωματώσει κανείς στην πολιτική του στάση, ακόμα κι αν οι ισχύοντες νόμοι το νομιμοποιούν. Το ότι προέρχεται από το «δίκαιο του ισχυρού» (σ.σ. του κράτους) και παραβιάζει αναπαλλοτρίωτα δικαιώματα σημαίνει ότι η δικαιολόγηση οποιουδήποτε βαθμού του καθιστά ένα άτομο συνένοχο σε αυτήν την εγκληματικότητα, η οποία είναι αντικειμενικά εγκληματική και κακή, επειδή με αυτόν τον τρόπο μεταβάλλεται η αντικειμενική πραγματικότητα, συντελώντας ως εκ τούτου στην μείωση της αντικειμενικής και μετρήσιμης ευημερίας.
Οι καλοπροαίρετοι άνθρωποι κάθε απόχρωσης υιοθετούν ιδέες που είναι αντικειμενικά εγκληματικές, δίχως να βλέπουν με λογική ματιά, γιατί χρησιμοποίησαν τους ισχύοντες νόμους ως το μόνο τους κριτήριο για το δίκαιο. Ακόμη και εκείνοι που αναζητούν μια ανώτερη ηθική ιδεολογία πιστεύουν σε πράγματα όπως οι πόλεις-κράτη και οι μικρές ή τοπικές κυβερνήσεις ως λύση, σαν να μην έχουν αποδεχτεί πλήρως ότι κανείς δεν είναι ικανός και δεν δικαιούται να κυβερνά, είτε είναι άτομο είτε σύνολο. Η λογική είναι αυτή που μας δίνει τα εργαλεία για να ενορχηστρώσουμε συλλογικά τον νόμο και την τάξη, και η λογική επίσης είναι που αποτελεί το σταθερό πρότυπο για το τι είναι καλό και κακό, τι διαφυλάσσει τα ορθολογικά δικαιώματα και τι τα εξαλείφει. Εάν ο ορθολογισμός μπορεί να αποκαλύψει ποιες τοξικές και φαύλες δικαιολογίες έχουμε ενδεχομένως αναμείξει στις απόψεις μας, μπορεί να αποτελέσει το εργαλείο που θα μας βοηθήσει να καθαρίσουμε τις απόψεις μας, ακόμα κι αν κάποιος πιστεύει ότι κάτι τέτοιο θα ισοδυναμούσε με εξτρεμισμό.
Ο Ben Jarick είναι συγγραφέας, εφευρέτης, επιχειρηματίας και δια βίου φοιτητής.